Po kilku latach przerwy do programu obchodów Święta Wojska Polskiego powróciła defilada w Warszawie. Było to wyjątkowe wydarzenie także dlatego, że rekordowa była liczba modeli uzbrojenia, która debiutowała pod biało-czerwonym sztandarem. Skalę modernizacji technicznej Wojska Polskiego widać było również na kieleckim MSPO. Zapraszamy do przeglądu wydarzeń z ostatnich 12 miesięcy.

LIPIEC

Kierownicza odprawa MON

Podsumowanie dotychczasowych działań związanych z rozwojem Wojska Polskiego oraz przygotowaniem do szczytu NATO – to najważniejsze tematy odprawy kierowniczej kadry MON i Sił Zbrojnych RP. W kontekście natowskiego szczytu omawiano między innymi kwestie budowy regionalnych planów obronnych oraz tworzenia Sił Odpowiedzi NATO. Ponadto prezydent Andrzej Duda poinformował o konieczności wdrożenia nowych rozwiązań prawnych dotyczących systemu planowania obronnego w celu „wzmocnienia koordynacji władz politycznych oraz wojskowych w planowaniu obronnym zarówno podczas pokoju, jak i podczas potencjalnego kryzysu, zwiększenia szybkości podejmowania decyzji oraz wzmocnienia systemu obronnego w sytuacji zagrożeń o charakterze hybrydowym i podprogowym”.

Nowe szkolenia dla WOT-u

Centrum Szkolenia WOT zawarło umowę z Gwardią Narodową stanu Illinois. Dokument nie tylko sformalizował dotychczasową współpracę, lecz wprowadził także cztery nowe rodzaje szkolenia. Umowa zakłada, że instruktorzy z Gwardii Narodowej wyszkolą polskich obserwatorów ognia z wojsk obrony terytorialnej. Amerykanie poprowadzą również szkolenia z obrony przed bronią masowego rażenia i logistyki oraz z dowodzenia na szczeblu szefów sztabów batalionów.

Kierunek misja

Okręt dowodzenia ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki” oraz dwa polskie trałowce rozpoczęły misję w składzie SNMCMG1, jednego z dwóch natowskich zespołów obrony przeciwminowej. Na jego czele stanął kmdr ppor. Piotr Bartosewicz z 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. Dla polskiej marynarki to historyczne przedsięwzięcie. Nigdy wcześniej bowiem nie wysłała ona do natowskiego zespołu tak dużych sił. W sztabie większość stanowili Polacy, choć znaleźli się w nim także specjaliści z Holandii, Niemiec i Szwecji. Zespół wziął udział w kilku międzynarodowych ćwiczeniach, na przykład w „Northern Coasts” u wybrzeży Łotwy oraz „Freezing Wind” na wodach Finlandii. Uczestniczył również między innymi w listopadowej operacji „Estonian HODOPS” przeprowadzonej w Zatoce Narewskiej na pograniczu wód terytorialnych Estonii i Rosji, podczas której marynarze zlikwidowali 15 min oraz jedną torpedę z czasów II wojny światowej.

Szczyt NATO w Wilnie

W stolicy Łotwy odbył się szczyt Sojuszu Północnoatlantyckiego. Wśród najważniejszych decyzji podjętych przez NATO Jedna dotyczyła zatwierdzenia nowych planów obronnych oraz zwiększenia Sił Odpowiedzi NATO do 300 tys. żołnierzy. Ponadto wiele uwagi poświęcono kwestiom wsparcia broniącej się Ukrainy. Liderzy Sojuszu przyznali, że kraj ten będzie mógł zostać członkiem NATO, lecz dopiero po zakończeniu wojny z pominięciem planu działania na rzecz członkostwa. Podczas wileńskiego szczytu zdecydowano również o utworzeniu Rady NATO-Ukraina. Sojusznicy zgodzili się też na wieloletni pakiet pomocowy dla tego kraju. Na Litwie pojawili się również partnerzy NATO z Australii, Nowej Zelandii, Japonii i Korei Południowej. Jak podkreślał Jens Stoltenberg, choć NATO to sojusz regionalny, to jednak stoi w obliczu globalnych wyzwań. Dlatego konieczne jest zacieśnianie więzi z innymi partnerami. Pomoc Ukrainie i obecna sytuacja bezpieczeństwa były głównymi tematami obrad przywódców państw Trójkąta Weimarskiego w Paryżu, przedszczytowych konsultacji w Hadze, jak również wizyty Andrzeja Dudy w Kijowie. O sytuacji bezpieczeństwa w Europie, wsparciu Ukrainy oraz wzmocnieniu zdolności obronnych wschodniej flanki Sojuszu rozmawiali także ministrowie obrony Polski, Czech, Słowacji i Węgier podczas obrad państw Grupy Wyszehradzkiej w Szczyrbskim Jeziorze na Słowacji.

Gotowi na przyjęcie sojuszników

W Centrum Szkolenia Bojowego Drawsko zakończyły się kilkumiesięczne prace związane z przygotowaniem infrastruktury umożliwiającej stacjonowanie na tym poligonu nawet 2,4 tys. amerykańskich żołnierzy. To efekt polsko-amerykańskiej umowy o wzmocnionej współpracy obronnej, którą rządy obu państw zawarły w 2020 roku. W miejscu, w którym dotychczas stacjonowali Amerykanie, powstaje zaplecze logistyczne na potrzeby kompleksowego systemu symulacji pola walki Gamer, który jest wdrażany w Centrum Szkolenia Bojowego Drawsko, a który polskie wojsko kupiło w 2021 roku. Dostawy Gamera, który umożliwia między innymi dokładne monitorowanie każdego ruchu żołnierzy podczas ćwiczeń, rozpoczęły się na początku roku.

SIERPIEŃ

Powstaje 2 Korpus Polski

Gen. dyw. Adam Joks został dowódcą 2 Korpusu Polskiego, powstającego w Krakowie z przekształcenia Centrum Operacji Lądowych – Dowództwa Komponentu Lądowego. Nominację odebrał z rąk ministra Mariusza Błaszczaka na 21 Centralnym Poligonie Lotniczym. – Korpus powstaje po to, by zwiększyć interoperacyjność ze Stanami Zjednoczonymi. To wzmocni zdolności obronne Wojska Polskiego – powiedział szef MON-u. Jednostka jest formowana na wzór V Korpusu US Army, dlatego w jej strukturze znajdzie się między innymi komponent sił powietrznych wyposażony w śmigłowce Apache. We wrześniu minister Mariusz Błaszczak zdecydował o ukompletowaniu 2 Korpusu Polskiego – do dowództwa oraz sztabu nowej formacji dołączyło pięciu oficerów, w tym generałowie brygady: Michał Rohde, Jarosław Mokrzycki, Grzegorz Barabieda i Roman Łytkowski.

Szkolenie na Apache’ach

Piloci z 1 Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych jako pierwsi lotnicy z polskich sił powietrznych rozpoczęli w USA kurs, po którego ukończeniu otrzymają uprawnienia do pilotowania śmigłowców Apache. Kwalifikacje będą podnosić po powrocie do kraju. Eksperci z USA poprowadzą w Polsce także kursy, w których weźmie udział cały personel bazy. W sierpniu rząd USA zgodził się, by Polska kupiła 96 amerykańskich śmigłowców uderzeniowych AH64E Apache wraz ze specjalistycznym wyposażeniem, pakietem logistycznym i szkoleniowym oraz kilkoma typami rakiet przeciwpancernych.

Więcej polskich żołnierzy na granicy polsko-białoruskiej

1 sierpnia 2023 roku w rejonie Białowieży doszło do naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez dwa białoruskie śmigłowce. W celu wyjaśnienia incydentu szef MON-u, przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Obronnych, zwołał jego posiedzenie. Do polskiego MSZ w celu wyjaśnienia zdarzenia został wezwany również charge d’affaires Białorusi. Poinformowano o tym także NATO. W odpowiedzi na incydent na wschodnią granicę Polski zostały przegrupowane śmigłowce wraz z załogami z 1 Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych oraz 25 Brygady Kawalerii Powietrznej. O zwiększenie wsparcia wojsk wystąpił komendant główny Straży Granicznej. W rejon przygraniczny zostali wysłani dodatkowi żołnierze i włączeni w operację „Bezpieczne Podlasie”. Kilka dni później szef MON podjął decyzję o powołaniu wojskowego zgrupowania zadaniowego „Rengaw”. –Żołnierze będą się szkolić na terenie województwa podlaskiego jako odwód do użycia w razie pogorszenia się sytuacji na granicy – wyjaśnił minister Błaszczak. Podczas wrześniowych obrad Komitetu Rady Ministrów do spraw Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Obronnych w Krynkach na Podlasiu przyjęto uchwałę w sprawie obrony dobrego imienia żołnierzy i funkcjonariuszy, którzy strzegą bezpieczeństwa na granicy.

Święto Wojska Polskiego

„Silna Biało-Czerwona” – pod takim hasłem odbyły się tegoroczne obchody Święta Wojska Polskiego. Kulminacyjnym punktem obchodów była uroczysta defilada na warszawskiej Wisłostradzie. Ponadto w całej Polsce zorganizowano uroczystości patriotyczne i pikniki, największy na błoniach stadionu PGE Narodowy w Warszawie.

W przeddzień obchodów Święta Wojska Polskiego Andrzej Duda mianował 21 oficerów Wojska Polskiego na stopnie generalskie. Generałowie dywizji: Dariusz Łukowski i Marek Sokołowski awansowali do stopnia generała broni, natomiast sześciu oficerów, w tym Norbert Iwanowski, Artur Kępczyński i Ireneusz Nowak zostało generałami dywizji. Do generalskiego grona dołączyło 11 pułkowników, m.in. Mariusz Chmielewski i Michał Marciniak. Podczas uroczystości prezydent poinformował, że jest przygotowywany drugi etap wprowadzania nowego systemu kierowania i dowodzenia silami zbrojnymi. Według planu finalnie ma powstać dowództwo sił połączonych, nad którym pieczę będzie sprawował szef Sztabu Generalnego WP. Zostaną też odtworzone dowództwa rodzajów sił zbrojnych.

Kolejne dywizjony w 1 Brygadzie Artylerii

Na potrzeby 1 Mazurskiej Brygady Artylerii w Olecku na Mazurach rozpoczęto budowę kompleksu koszarowego. Stacjonujący tu żołnierze to jeden z dywizjonów 1 Brygady Artylerii wyposażony w wyrzutnie Langusta. Jak zaznaczył Mariusz Błaszczak wizytujący jednostkę, docelowo zostaną tu utworzone trzy pododdziały tego szczebla, liczące łącznie tysiąc wojskowych. Proces przeformowywania 11 Pułku Artylerii w 1 Brygadę Artylerii trwa od ubiegłego roku.

Chunmoo już w Polsce

Do Polski dotarła pierwsza koreańska wyrzutnia rakietowa K239 Chunmoo. Uzbrojenie produkowane przez południowokoreańską firmę Hanwha Aerospace zostało sprawdzone podczas testów w Korei Południowej i osadzone na podwoziu polskiej ciężarówki Jelcz. W Korei Południowej przeprowadzono także szkolenie polskich żołnierzy ze strzelania amunicją bojową oraz zabezpieczenia logistycznego strzelań. We wrześniu i listopadzie do Polski trafiły kolejne wyrzutnie rakietowe Homar-K. Będą one osadzone na podwoziu ciężarówek Jelcz oraz zintegrowane z systemem zarządzania walką Topaz. Dostawy Chunmoo są realizowane na mocy umowy o wartości 3,55 mld dolarów netto. Łącznie do Wojska Polskiego ma trafić 218 wyrzutni wraz z pakietami logistycznym i szkoleniowym, wsparciem serwisowym oraz zapasem amunicji.

Pierwsze Mieczniki

W PGZ Stoczni Wojennej rozpoczęto budowę pierwszej z trzech fregat rakietowych Miecznik. – Byliśmy świadkami bardzo ważnego wydarzenia, które stanowi kolejny etap naszych działań wzmacniających Marynarkę Wojenną RP – mówił podczas uroczystości w Gdyni minister Mariusz Błaszczak. Dodał, że nowe jednostki posłużą polskim marynarzom do pełnienia misji nie tylko na Bałtyku, lecz także na oceanach, aby zapewnić bezpieczeństwo całemu Sojuszowi Północnoatlantyckiemu. Mieczniki będą największymi i najnowocześniejszymi okrętami, jakie powstały w polskich stoczniach. Zgodnie z deklaracjami Polskiej Grupy Zbrojeniowej budowa pierwszego Miecznika ma się zakończyć w 2026 roku.

WRZESIEŃ

Nowi dowódcy

Płk Marek Brzezicha został dowódcą 3 Brygady Radiotechnicznej, płk Dariusz Czekaj będzie dowodził 12 Brygadą Zmechanizowaną, a na czele 10 Brygady Kawalerii Pancernej stanął płk Mirosław Downar. Płk Piotr Lisowski został wyznaczony na dowódcę Wielonarodowej Brygady w Lublinie, a płk Andrzej Kwaśnik – 9 Brygady Wsparcia Dowodzenia Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych. We wrześniu nowe obowiązki objął także gen. bryg. Sławomir Dudczak, który został zastępcą dowódcy – szefem sztabu 12 Dywizji Zmechanizowanej w Szczecinie. Dowodzenie 25 Brygadą Kawalerii Powietrznej objął płk Tomasz Białas, dotychczasowy dowódca 13 Śląskiej Brygady OT. Natomiast gen. bryg. Mariusz Pawluk, ustępujący ze stanowiska dowódcy 25 Brygady, został szefem Zarządu Wojsk Aeromobilnych i Zmotoryzowanych w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych.

Zgodnie z decyzją MON-u zmienili się także dowódcy w wojskach obrony terytorialnej. Od 11 września płk Krzysztof Stańczyk jest pierwszym zastępcą dowódcy WOT-u, natomiast zastępcą – płk Mariusz Specjalski. 8 Kujawsko-Pomorską BOT dowodzi płk Marcin Dojaś, 13 Śląską BOT – płk Paweł Piątkowski. Od 18 września płk Edward Chyła jest dowódcą 16 Dolnośląskiej Brygady OT, a komendantem Centrum Szkolenia WOT został ppłk Przemysław Żukowski.

Buzdygany dla wyjątkowych

Redakcja „Polski Zbrojnej” po raz 29. przyznała Buzdygany. Podczas uroczystej gali nagrody otrzymało sześciu laureatów: płk rez. Paweł Dziuba za rozwój potencjału sił zbrojnych w obszarze IT, dr Agnieszka Glapiak za zbudowanie nowej strategii komunikacyjnej w Wojsku Polskim, ppor. Damian Pietrasik za działania, dzięki którym wielu młodych ludzi zdecydowało się wstąpić do wojska, sierż. Tomasz Rożniatowski za determinację w walce o powrót do aktywnego życia i inspirowanie innych w podobnej sytuacji, kadm. prof. dr hab. Tomasz Szubrycht za skuteczność w realizacji wizji rozwoju Akademii Marynarki Wojennej oraz ppłk Paweł Wronka za utworzenie i uruchomienie kursu Jata oraz otwarcie wojsk specjalnych na cywilów.

5 lat Żelaznej Dywizji

Uroczyste obchody 5. rocznicy sformowania Żelaznej Dywizji odbyły się w Lublinie. To tam swoją siedzibę ma jedna z podległych dywizji jednostek – 19 Brygada Zmechanizowana. W centrum miasta zorganizowano wojskowy piknik, a na ulicach odbyła się defilada. Minister Mariusz Błaszczak zaznaczył, że wydarzenia z ostatnich pięciu lat potwierdziły słuszność decyzji o sformowaniu 18 DZ. – Dziś widać, jak decyzja o powstaniu dywizji była ważna w kontekście rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Wychodzimy z założenia, że każdy skrawek polskiej ziemi ma być broniony – mówił szef MON.

LITPOLUKRBRIG z nowym dowódcą

Na czele Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady stanął płk Piotr Lisowski, który zastąpił na tym stanowisku gen. Jarosława Mokrzyckiego. Przekazanie dowództwa nastąpiło podczas uroczystości z okazji 8. rocznicy powołania jednostki z siedzibą w Lublinie. – Przyjmuję tę nominację z wdzięcznością, motywacją i nadzieją. Dziękuję za powierzenie mi dowodzenia wielonarodową jednostką i zapewniam, że jej misja będzie kontynuowana, a brygada stawi czoła wyzwaniom, jakie ją czekają – mówił płk Lisowski.

Targi zbrojeniowe w Kielcach

Już po raz 31. Kielce stały się centrum zainteresowania firm zbrojeniowych z całego świata. Tegoroczna edycja Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego, zorganizowana na ponad 35 tys. m2 powierzchni wystawienniczej, przyciągnęła ponad 700 firm z 35 państw. Tradycyjnie już największe stoisko na targach należało do Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Swoją wystawę pod hasłem „Nowy sprzęt – nowe wyzwania – nowe możliwości” przygotowały też Siły Zbrojne RP. Zwiedzający mogli zobaczyć najnowsze wyposażenie oraz sprzęt wojskowy polskiej armii: czołgi M1A1 Abrams, K-2 Black Panther, Leopard 2 PL, 155-mm armatohaubicę Krab, 155-mm samobieżną armatohaubicę K9A1, wyrzutnię rakietową M142 HIMARS. Kielce stały się także miejscem podpisania ważnych dla sił zbrojnych kontraktów. Chodzi między innymi o drugą fazę programu „Wisła”, która obejmuje zakup sześciu baterii systemu Patriot oraz systemu Narew, dostawy dwóch morskich jednostek rakietowych, dostarczenie stanowisk dowodzenia dla systemu Pilica+ oraz zakup dronów FlyEye. Jak co roku kieleckie targi zakończyło wręczenie nagród Defender. Wśród zwycięskich produktów znalazły się: bojowy wóz piechoty Borsuk, bezzałogowiec Gladius oraz Mała Narew.

„Jesienny ogień” dla cywilów

Po raz pierwszy na taką skalę na poligonie w Orzyszu cywile mogli zobaczyć żołnierzy Wojska Polskiego w działaniu oraz obejrzeć najnowocześniejsze uzbrojenie Wojska Polskiego. Na pokazie pod hasłem „Jesienny ogień” pojawiły się m.in.: czołgi Abrams, K-2 Black Panther, armatohaubice Krab i K9, wyrzutnie HIMARS. Strzelały Raki, Kraby, Poprady, Spike’i oraz Javeliny. W powietrzu walkę stoczyły samoloty Su-22 i F-16, a z pokładu Casy desantowali się żołnierze 6 Brygady Powietrznodesantowej. Specjalsi z GROM-u, wykorzystując śmigłowce Black Hawk, przeprowadzili atak na konwój, natomiast żołnierze z 25 Brygady Kawalerii Powietrznej odbili zajęty przez przeciwnika budynek i ewakuowali rannych zgodnie z procedurą MEDEVAC. Podczas „Jesiennego ognia” współdziałało niemal tysiąc wojskowych z różnych jednostek, m.in. z: 12, 15 i 20 Brygady Zmechanizowanej oraz z 1 Brygady Artylerii i 1 Brygady Pancernej.

„Northern Coasts” – bałtycki sprawdzian

Dwanaście min z czasów II wojny światowej odkryły i zneutralizowały załogi okrętów dowodzonych przez polski sztab zespołu SNMCMG1. Operacja u wybrzeży Łotwy stanowiła część jednych z najważniejszych natowskich ćwiczeń na Bałtyku „Northern Coasts ‘23”. Wzięło w niej udział 30 okrętów, 19 samolotów oraz 3200 żołnierzy z 14 państw. U wybrzeży Łotwy pojawił się amerykański desantowiec USS „Mesa Verde” z 500-osobowym kontyngentem marines na pokładzie. Oprócz tego trałowce, niszczyciele min i fregaty. W morskich manewrach wzięły też udział trzy polskie okręty uczestniczące w misji PKW „Czernicki”: ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki”, czyli jednostka flagowa SNMCMG1, oraz dwa trałowce OORP: „Hańcza” i „Drużno”.