Dostawa Abramsów, wodowanie piątego „Kormorana” czy utworzenie wojsk dronowych – nic z tego nie byłoby możliwe, gdyby nie stabilne finansowanie. Polska od lat jest przykładem w NATO, jak to robić. Dlatego najważniejszym procesem I kwartału było powolne, ale nieubłagane zmierzanie w kierunku podniesienia zalecanego przez Sojusz poziomu wydatków na obronność. Bez tego są tylko słowa, słowa, słowa…

STYCZEŃ

Nowy Inspektorat

W Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych powstał Inspektorat Wojsk Bezzałogowych Systemów Uzbrojenia. To realizacja zapowiedzi wydzielenia nowego rodzaju wojsk, czyli wojsk dronowych, związana z coraz większą liczbą tego typu konstrukcji w wyposażeniu Wojska Polskiego oraz analizą przebiegu wojny w Ukrainie. Inicjatywa jest częścią programu projektowania rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025–2039. Na czele nowego Inspektoratu stanął gen. bryg. Mirosław Bodnar.

Ustawa o obronie cywilnej

Weszła w życie ustawa dotycząca ochrony ludności i obrony cywilnej. – Silne społeczeństwo jest jednym z trzech filarów bezpieczeństwa państwa, obok silnej armii i silnych sojuszy. Budowa obrony cywilnej i infrastruktury ochrony ludności jest dla rządu absolutnym priorytetem – mówił wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Dzięki nowym przepisom zostaną odtworzone struktury OC w państwie, działania państwowych instytucji i służb będą skoordynowane, a społeczeństwo zyska poczucie bezpieczeństwa w wypadku wystąpienia kryzysów i zagrożeń.

Polska prezydencja w Radzie UE

Wzmocnienie potencjału obronnego, ochrona granic, odporność na dezinformację, swoboda działalności gospodarczej, transformacja energetyczna czy bezpieczeństwo zdrowotne to niektóre cele prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej, której sprawowanie zbiegło się wraz z początkiem roku. W Strasburgu o priorytetach polskiej prezydencji mówił premier Donald Tusk, zaś w Sejmie przedstawił je Adam Szłapka, minister do spraw Unii Europejskiej. – Skupiliśmy się na tym, co jest dziś najważniejsze, czyli na tym, aby Europa wzięła odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo – mówił. Jednymi z najważniejszych osiągnięć zakończonej w czerwcu i odbywającej się pod hasłem „Bezpieczeństwo, Europo!” polskiej prezydencji były: uruchomienie Europejskiego Programu Przemysłu Obronnego EDIP, ustanowienie mechanizmu SAFE wspierającego m.in. modernizację armii państw UE, opracowanie planu ReArm Europe i uzyskanie międzynarodowego wsparcia dla Tarczy Wschód.

„Bałtycka warta” – nowa misja NATO

Fregaty, okręty podwodne, systemy bezzałogowe – to tylko część zasobów, jakie Sojusz Północnoatlantycki zaangażował w operację „Baltic Sentry” na Morzu Bałtyckim. Jej początek ogłosił podczas spotkania Baltic Sea NATO Allies Summit w Helsinkach sekretarz generalny Mark Rutte. Była to odpowiedź na mnożące się ataki wymierzone w podmorską infrastrukturę krytyczną. Decyzja z Helsinek wpisała się w postulat, który Polska podnosiła jeszcze w listopadzie 2024 r. – Z oczywistych względów Polska była zainteresowana, by wzmocnić kontrolę na Bałtyku – podkreślał premier Donald Tusk. Celem misji, wzorowanej na ochronie przestrzeni powietrznej Air Policing, stało się zwiększenie kontroli morskiej,odstraszanie przeciwników i lepsza koordynacja działań obronnych w regionie.

W Ramstein o pomocy dla Ukrainy

Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz wziął udział w spotkaniu Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy w bazie lotniczej w niemieckim Ramstein. Poświęcono je potrzebom sprzętowym Ukrainy oraz podsumowaniu dotychczasowej działalności grupy. – To jedno z najważniejszych spotkań – podsumowujące pewien etap pomocy dla Ukrainy. (…) Wszystkie państwa uczestniczące w tym spotkaniu przygotowują się do kolejnego wsparcia dla Ukrainy – powiedział szef MON-u. W spotkaniu wziął także udział prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który apelował o utrzymanie koalicji. Spotkanie w Ramstein było ostatnim, na którym Stany Zjednoczone reprezentował Lloyd Austin. Ustępujący sekretarz obrony USA ogłosił kolejny pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy w wartości ok. 500 mln dolarów.

Najnowsze Abramsy w wojsku

Pierwsza partia Abramsów w najnowszej wersji M1A2SEPv3 Abrams dotarła do Polski – poinformował wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. To 28 czołgów M1A2SEPv3 Abrams z 250 egzemplarzy kupionych przez Polskę. Ministerstwo Obrony Narodowej zamówiło je w 2022 roku. Oprócz czołgów umowa obejmuje też dostarczenie Siłom Zbrojnym RP 26 wozów zabezpieczenia technicznego M88A2 Hercules, 17 mostów towarzyszących M1074 Joint Assault Bridge, pakietów szkoleniowych i logistycznych oraz zapasu amunicji. Dostawy czołgów mają się zakończyć w 2026 roku.

Hub w Rzeszowie i nowa jednostka

Na lotnisku Jasionka pod Rzeszowem ministrowie obrony Polski i Niemiec: Władysław Kosiniak-Kamysz oraz Boris Pistorius ogłosili początek misji dwóch niemieckich baterii przeciwlotniczych Patriot. – Zostają one rozmieszczone, żeby chronić nasze i sojusznicze niebo, aby chronić dostawy sprzętu na Ukrainę – powiedział wicepremier i przypomniał, że ponad 90% pomocy dla ogarniętego wojną kraju przechodzi przez ten hub logistyczny. Szef resortu obrony poinformował również, że w Rzeszowie powstała nowa jednostka wojskowego kontrwywiadu. To kolejny inspektorat SKW po Bydgoszczy, Wrocławiu i Olsztynie. – Podnosimy poziom osłony kontrwywiadowczej. Nowe zagrożenia wymagają takich działań – powiedział szef MON-u.

LUTY

Program „Szpital Przyjazny Wojsku”

MON zainaugurowało program „Szpital przyjazny wojsku”. Jego celem jest wzmocnienie systemu bezpieczeństwa zdrowotnego Polski przez ścisłą współpracę wojskowej i cywilnej służby zdrowia, wprowadzenie lepszej opieki zdrowotnej dla żołnierzy i ich rodzin oraz przygotowanie cywilnych szpitali na wypadek wojny lub kryzysu. Do pierwszej edycji programu przystąpiło 25 placówek z całej Polski, a do drugiej kolejne 102. Program przewiduje szkolenia z medycyny pola walki dla medyków, a także możliwość dofinansowania szpitali ze środków planu ochrony ludności.

Obrady ministrów z udziałem USA

W Kwaterze Głównej NATO w Brukseli odbyło się spotkanie grupy kontaktowej na rzecz wsparcia Ukrainy. Wzięli w nim udział ministrowie obrony państw NATO, szef ukraińskiego MON-u oraz sekretarz obrony USA, Pete Hegseth. Rozmowy zdominowała kwestia podnoszenia wydatków na obronność. Polskę za wzór innym krajom stawiał w tym względzie sekretarz obrony USA, który będąc w Europie gościł też w Polsce z pierwszą oficjalną wizytą. W drugim dniu posiedzenia odbyło się spotkanie Rady Północnoatlantyckiej, w którym wzięli udział szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas oraz minister obrony Ukrainy. – Przyjęto plan zwiększający zdolności do szybkiego reagowania – poinformował szef MON-u.

Pod polskim dowództwem

W bawarskim Hohenfels, największym ośrodku szkoleniowym US Army w Europie, odbyły się ćwiczenia „Combined Resolve 25-1”, w których wzięło udział ponad 4 tys. żołnierzy z 16 państw. Kluczową rolę odegrali sztabowcy z 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej, którzy utworzyli HICOM, czyli dowództwo kierujące działaniami czterech brygad. Wraz z nimi w sztabie zasiadali żołnierze ze Stanów Zjednoczonych z Pancernej Brygadowej Grupy Bojowej ulokowanej w Polsce. W maju ruszyła kolejna odsłona manewrów „Combined Resolve 25-02”, podczas których rola HICOM przypadła 18 Dywizji Zmechanizowanej. Celem obu ćwiczeń było m.in. wzmacnianie interoperacyjności pomiędzy wojskami NATO oraz doskonalenie umiejętności w zakresie działań bojowych.

Zbrojeniowa misja gospodarcza

– Rozpoczynamy zbrojeniową misję gospodarczą w Ukrainie. To pierwsza od początku wojny misja tego typu. Ma ona pomóc polskim spółkom zbrojeniowym nawiązać współpracę z ukraińskimi partnerami – poinformował wiceminister obrony narodowej Cezary Tomczyk podczas wizyty w Kijowie. Wiceszef MON-u spotkał się między innymi z wicepremierem Ukrainy Ołeksijem Czernyszowem. Tomczyk przypomniał o licznych donacjach m.in. sprzętu wojskowego, których Polska dokonała na rzecz Ukrainy. – Ale musimy sobie też zdawać sprawę z polskich interesów i z tego, że trzeba je tutaj, w Ukrainie, godnie reprezentować. To jest nasze główne zadanie, żeby polskie państwowe spółki zbrojeniowe znalazły tutaj klientów – powiedział wiceszef MON-u.

Nowa jednostka w Bydgoszczy

Działalność rozpoczęło Połączone Centrum Analiz, Edukacji i Szkolenia NATO–Ukraina (NATO–Ukraine Joint Analysis, Training and Education Center – JATEC). To pierwsza instytucja w strukturach NATO, stworzona wspólnie przez Sojusz i Ukrainę. Instytucja ma wspierać Ukrainę w integracji z NATO oraz pomagać Sojuszowi w zbieraniu wniosków i doświadczeń z wojny tego kraju z Rosją. Decyzja o utworzeniu JATEC została oficjalnie zatwierdzona na szczycie NATO w Waszyngtonie w lipcu 2024 roku.

MARZEC

Wodowanie okrętów dla Marynarki Wojennej

W Gdańsku odbył się chrzest i wodowanie niszczyciela min typu Kormoran II. ORP „Rybitwa” (piąty z serii sześciu zakontraktowanych Kormoranów II) zostanie przekazany marynarce wojennej w 2027 r. i będzie służył w 12 Dywizjonie Trałowców 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. W lipcu z kolei odbyło się wodowanie i chrzest pierwszego z okrętów rozpoznania radioelektronicznego typu Delfin. Także ta jednostka, jako ORP „Jerzy Różycki”, służbę rozpocznie w 2027 roku, trafi do 3 Flotylli Okrętów. Budowę prowadzą wspólnie stocznia Remontowa Shipbuilding i szwedzki koncern Saab.

Mark Rutte w Polsce

– Bezpieczeństwo Europy, militarne i hybrydowe zagrożenia ze strony Rosji oraz rola NATO jako filaru bezpieczeństwa – były głównymi tematami spotkania Marka Rutte, sekretarza generalnego NATO z premierem Donaldem Tuskiem. – Cieszę się, że Polska inwestuje w swoje bezpieczeństwo, inwestując równocześnie w bezpieczeństwo Europy i Sojuszu Północnoatlantyckiego – mówił Rutte, wymieniając m.in. program „Tarcza Wschód”. Z szefem NATO spotkali się także ówczesny prezydent Andrzej Duda oraz wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Była to druga wizyta Marka Ruttego w Warszawie od czasu objęcia przez niego urzędu w październiku 2024 roku.

O Ukrainie wspólnym głosem

W Paryżu odbyło się trzecie spotkanie „koalicji chętnych” z udziałem 33 państw, w tym prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Uczestnicy podkreślili konieczność dalszej pomocy dla Ukrainy oraz utrzymania sankcji wobec Rosji, która mimo zainicjowanych przez Amerykanów rozmów w sprawie rozejmu kontynuuje ataki. Premier Donald Tusk zaznaczył, że Europa mówi jednym głosem, ale Polska – nawet przy ewentualnej misji stabilizacyjnej – nie wyśle wojsk do Ukrainy. W sierpniu i wrześniu odbyły się kolejne spotkania formatu, na których omawiane były m.in. ustalenia rozmów w Waszyngtonie. 26 państw zadeklarowało gotowość wysłania wojsk lub wsparcia ewentualnych sił koalicyjnych działających nad Dnieprem. Kwestie wsparcia Ukrainy i bezpieczeństwa Europy dominowały również podczas paryskich i rzymskich rozmów ministrów obrony formatu E5 (Francja, Niemcy, Polska, Wielka Brytania, Włochy).

Tragedia na poligonie

Czterech amerykańskich żołnierzy zaginęło podczas ćwiczeń na poligonie w Podbrodziu na Litwie – niedaleko granicy z Białorusią. Do akcji poszukiwawczo-ratowniczej ruszyły litewskie i zagraniczne służby, w tym także polscy żołnierze. Opancerzonego Herculesa zlokalizowano pod wodą i kilkumetrową warstwą błota, a do podjęcia pojazdu użyto dwóch transporterów opancerzonych M88 oraz dwóch buldożerów do kotwiczenia. Po wydobyciu wozu w kabinie odnaleziono ciała trzech żołnierzy z 1 Brygady Pancernej 3 Dywizji Piechoty, czwartego członka załogi odnaleziono dzień później.

4% PKB

W Kwaterze Głównej NATO prezydent Andrzej Duda spotkał się z Markiem Rutte, sekretarzem generalnym Sojuszu. Politycy rozmawiali o sytuacji, w jakiej znalazło się NATO w kontekście kolejnych apeli ze strony USA o większe zaangażowanie europejskich członków w finansowanie budowy wspólnego potencjału obronnego. – Nasze wspólne bezpieczeństwo to nasza wspólna odpowiedzialność. Wszyscy staramy się zwiększać wydatki na obronność – podkreślił Mark Rutte, sekretarz generalny NATO. Prezydent RP złożył wniosek, aby na szczycie Sojuszu w Hadze podjęto decyzję o natychmiastowym zwiększeniu wydatków na obronność do poziomu 3% PKB. Prezydent Duda złożył także do marszałka Sejmu poprawkę do Konstytucji RP, zakładającą obowiązek przeznaczania na obronność 4% PKB rocznie.

Były minister z zarzutami

Były minister obrony Mariusz Błaszczak usłyszał zarzuty związane z przekroczeniem uprawnień. Sprawa dotyczyła odtajnienia i upublicznienia planów obronnych Polski z 2011 roku. W 2023 roku jako minister obrony w rządzie Zjednoczonej Prawicy, Mariusz Błaszczak zdecydował się odtajnić fragmenty „Planu użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Warta-00101” i „Koncepcji operacji dla planu użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Warta-00101”. Dwa miesiące później część zawartych w nich zapisów upublicznił w mediach społecznościowych. 22 sierpnia 2025 r. do Wydziału Karnego Sądu Okręgowego w Warszawie został skierowany akt oskarżenia przeciwko: byłemu szefowi MON oraz mającym „istotną rolę” w przestępstwie Agnieszce Glapiak, Sławomirowi Cenckiewiczowi oraz Piotrowi Z. Akt oskarżenia w sprawie planu „Warta” W październiku Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego cofnęła Mariuszowi Błaszczakowi poświadczenie bezpieczeństwa.