moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Nadchodzi VI generacja

Amerykańska marynarka wojenna używa obecnie dwóch typów myśliwców, tj. F/A-18 E/F Super Hornet oraz F-35C. Tandem maszyn IV i V generacji będzie stanowił podstawę wyposażenia tego rodzaju sił zbrojnych jeszcze co najmniej przez półtorej dekady. Jednak prace nad następcami Super Hornetów już trwają – ma je zastąpić maszyna VI generacji.

Pomimo swoich zalet F-35C nie jest konstrukcją, która mogłaby kompleksowo spełnić wymogi marynarki. Przede wszystkim, pomimo maksymalnej masy startowej sięgającej prawie 32 ton, nie jest to myśliwiec przewagi powietrznej w rodzaju F-22 czy F-15 używanych przez siły powietrzne, tymczasem marynarka również potrzebuje takich zdolności. Warto zresztą przypomnieć, że podczas toczonej kilkanaście miesięcy temu gry wojennej zakładającej konflikt wokół Tajwanu to nie F-35 wzięły na siebie ciężar misji SEAD (przełamania obrony powietrznej). Użyto do tego przyszłościowych maszyn VI generacji, projektowanych w ramach programu NGAD (ang. Next Generation Air Dominance), które będą dysponować większym zasięgiem, udźwigiem, a także większą przeżywalnością w środowisku antydostępowym (A2/AD, Anti-Access/Area Denial)). Program NDAG jest realizowany osobno przez siły powietrzne i marynarkę, jak zatem widać, dotychczasowa koncepcja wspólnego myśliwca dla trzech rodzajów sił zbrojnych nie do końca okazała się udana.

Pod koniec października Stany Zjednoczone opublikowały dokument zatytułowany „Wizja lotnictwa marynarki wojennej 2030–2035”. W części dotyczącej oceny przyszłego środowiska bezpieczeństwa autorzy wskazali jako główne wyzwania m.in. wzrost liczby chińskich lotniskowców oraz rosnące zdolności, ale także zasoby chińskiego lotnictwa. Aby sprostać tym wyzwaniom, konieczne jest pozyskanie przez amerykańskie siły zbrojne nowych zdolności, a te są związane m.in. z programem NGAD. W jego ramach rozwijany jest nie tylko sam myśliwiec, lecz także drony działające jako tzw. lojalny skrzydłowy, nowe systemy uzbrojenia itp. Myśliwiec opracowywany dla marynarki, na obecnym etapie oznaczany jako F/A/-XX, ma posiadać wyższą prędkość, większy zasięg, wykorzystywać zarówno aktywne, jak i pasywne sensory oraz nowe systemy uzbrojenia o większym od poprzedników zasięgu. Co może nieco zaskakiwać, to planowany czas wprowadzenia do służby nowego płatowca, który w kolejnej dekadzie ma nie tylko uzupełnić, lecz także wręcz zastąpić F/A-18E/F, co oznacza, że prace nad nim są mocno zaawansowane. Jednak trzeba pamiętać, że prace koncepcyjne nad VI generacją zaczęły się przeszło dekadę temu, zaledwie chwilę po wprowadzeniu do służby pierwszego na świecie myśliwca V generacji F-22 Raptor.

We wrześniu ubiegłego roku miał miejsce pierwszy lot maszyny sił powietrznych, choć do dziś nie jest wiadomo, który z koncernów lotniczych jest jej wytwórcą. Pojawiają się jednak poszlaki sugerujące, że może to być Lockheed Martin. Jak wiadomo, w prace nad F/A-XX od lat zaangażowany był Boeing. Z kolei kilka tygodni temu w swojej nowej reklamie firma Northrop Grumman, jak się zdaje, ujawniła model (prototyp?) nowego myśliwca. Warto przypomnieć, że to właśnie ten ostatni koncern opracował projekt myśliwca YF-23, który konkurował z ówczesnym YF-22 i ostatecznie z nim przegrał. YF-23 posiadał jednak lepsze od rywala właściwości stealth, a także nieco wyższą prędkość przelotową, obydwa te parametry są zaś kluczowe dla maszyn kolejnej generacji. Być może zatem Northrop Grumman będzie producentem jednej z maszyn VI generacji. Niezależnie jednak od tego, kto nim będzie, pewne jest, że w ciągu kilkunastu lat maszyny nowej generacji zadomowią się nie tylko na amerykańskim niebie.

W Europie nad nowymi myśliwcami pracują dwie grupy państw – Wielka Brytania, Włochy i Szwecja rozwijają w ramach programu Future Air Combat System myśliwiec Tempest. Program pod taką samą nazwą jest realizowany również przez Francję, Niemcy oraz Hiszpanię. Obydwie konstrukcje mają być gotowe w połowie lat trzydziestych. Nieco wcześniej ma być ukończony japoński F-X. Rosja z kolei opracowuje PAK DP, nad własnymi płatowcami pracują również Chiny, a nawet Indie. Chcąc pozostawać w światowej czołówce, nie można spocząć na laurach i o technologiach jutra należy zacząć myśleć najpóźniej dziś. A najlepiej wczoraj.

Rafał Ciastoń , ekspert ds. stosunków międzynarodowych, technologii militarnych i konfliktów zbrojnych

autor zdjęć: Boeing

dodaj komentarz

komentarze


Rosomaki i Piranie
 
Opłatek z żołnierzami PKW Rumunia
Świąteczne spotkanie pod znakiem „Feniksa”
21 grudnia upamiętniamy żołnierzy poległych na zagranicznych misjach
Awanse dla medalistów
Sukces za sukcesem sportowców CWZS-u
Ochrona artylerii rakietowej
Miliardy dla polskiej zbrojeniówki
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
W hołdzie pamięci dla poległych na misjach
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Estonia: centrum innowacji podwójnego zastosowania
Świadczenie motywacyjne także dla niezawodowców
Olympus in Paris
Posłowie o modernizacji armii
Wyścig na pływalni i lodzie o miejsca na podium mistrzostw kraju
Nowa ustawa o obronie cywilnej już gotowa
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Wiązką w przeciwnika
Nowe łóżka dla szpitala w Libanie
Rekord w „Akcji Serce”
Jeniecka pamięć – zapomniany palimpsest wojny
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wybiła godzina zemsty
Jak Polacy szkolą Ukraińców
„Niedźwiadek” na czele AK
Wstępna gotowość operacyjna elementów Wisły
W Toruniu szkolą na międzynarodowym poziomie
Zmiana warty w PKW Liban
Czworonożny żandarm w Paryżu
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Podchorążowie lepsi od oficerów
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Zrobić formę przed Kanadą
Wigilia ‘44 – smutek i nadzieja w czasach mroku
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Olimp w Paryżu
Ciało może o wiele więcej, niż myśli głowa
Łączy nas miłość do Wojska Polskiego
Więcej powołań do DZSW
Zimowe wyzwanie dla ratowników
Miliardowy kontrakt na broń strzelecką
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Chirurg za konsolą
Fiasko misji tajnych służb
Polskie Pioruny bronią Estonii
Świąteczne spotkanie w POLLOGHUB
Opłatek z premierem i ministrem obrony narodowej
Wkrótce korzystne zmiany dla małżonków-żołnierzy
W drodze na szczyt
Rehabilitacja poprzez sport
Prawo do poprawki, rezerwiści odzyskają pieniądze
Kluczowy partner
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Kluczowa rola Polaków
Poznaliśmy laureatów konkursu na najlepsze drony
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Kosmiczny zakup Agencji Uzbrojenia
Ryngrafy za „Feniksa”
Polska i Kanada wkrótce podpiszą umowę o współpracy na lata 2025–2026

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO