Amerykańska marynarka wojenna używa obecnie dwóch typów myśliwców, tj. F/A-18 E/F Super Hornet oraz F-35C. Tandem maszyn IV i V generacji będzie stanowił podstawę wyposażenia tego rodzaju sił zbrojnych jeszcze co najmniej przez półtorej dekady. Jednak prace nad następcami Super Hornetów już trwają – ma je zastąpić maszyna VI generacji.
Pomimo swoich zalet F-35C nie jest konstrukcją, która mogłaby kompleksowo spełnić wymogi marynarki. Przede wszystkim, pomimo maksymalnej masy startowej sięgającej prawie 32 ton, nie jest to myśliwiec przewagi powietrznej w rodzaju F-22 czy F-15 używanych przez siły powietrzne, tymczasem marynarka również potrzebuje takich zdolności. Warto zresztą przypomnieć, że podczas toczonej kilkanaście miesięcy temu gry wojennej zakładającej konflikt wokół Tajwanu to nie F-35 wzięły na siebie ciężar misji SEAD (przełamania obrony powietrznej). Użyto do tego przyszłościowych maszyn VI generacji, projektowanych w ramach programu NGAD (ang. Next Generation Air Dominance), które będą dysponować większym zasięgiem, udźwigiem, a także większą przeżywalnością w środowisku antydostępowym (A2/AD, Anti-Access/Area Denial)). Program NDAG jest realizowany osobno przez siły powietrzne i marynarkę, jak zatem widać, dotychczasowa koncepcja wspólnego myśliwca dla trzech rodzajów sił zbrojnych nie do końca okazała się udana.
Pod koniec października Stany Zjednoczone opublikowały dokument zatytułowany „Wizja lotnictwa marynarki wojennej 2030–2035”. W części dotyczącej oceny przyszłego środowiska bezpieczeństwa autorzy wskazali jako główne wyzwania m.in. wzrost liczby chińskich lotniskowców oraz rosnące zdolności, ale także zasoby chińskiego lotnictwa. Aby sprostać tym wyzwaniom, konieczne jest pozyskanie przez amerykańskie siły zbrojne nowych zdolności, a te są związane m.in. z programem NGAD. W jego ramach rozwijany jest nie tylko sam myśliwiec, lecz także drony działające jako tzw. lojalny skrzydłowy, nowe systemy uzbrojenia itp. Myśliwiec opracowywany dla marynarki, na obecnym etapie oznaczany jako F/A/-XX, ma posiadać wyższą prędkość, większy zasięg, wykorzystywać zarówno aktywne, jak i pasywne sensory oraz nowe systemy uzbrojenia o większym od poprzedników zasięgu. Co może nieco zaskakiwać, to planowany czas wprowadzenia do służby nowego płatowca, który w kolejnej dekadzie ma nie tylko uzupełnić, lecz także wręcz zastąpić F/A-18E/F, co oznacza, że prace nad nim są mocno zaawansowane. Jednak trzeba pamiętać, że prace koncepcyjne nad VI generacją zaczęły się przeszło dekadę temu, zaledwie chwilę po wprowadzeniu do służby pierwszego na świecie myśliwca V generacji F-22 Raptor.
We wrześniu ubiegłego roku miał miejsce pierwszy lot maszyny sił powietrznych, choć do dziś nie jest wiadomo, który z koncernów lotniczych jest jej wytwórcą. Pojawiają się jednak poszlaki sugerujące, że może to być Lockheed Martin. Jak wiadomo, w prace nad F/A-XX od lat zaangażowany był Boeing. Z kolei kilka tygodni temu w swojej nowej reklamie firma Northrop Grumman, jak się zdaje, ujawniła model (prototyp?) nowego myśliwca. Warto przypomnieć, że to właśnie ten ostatni koncern opracował projekt myśliwca YF-23, który konkurował z ówczesnym YF-22 i ostatecznie z nim przegrał. YF-23 posiadał jednak lepsze od rywala właściwości stealth, a także nieco wyższą prędkość przelotową, obydwa te parametry są zaś kluczowe dla maszyn kolejnej generacji. Być może zatem Northrop Grumman będzie producentem jednej z maszyn VI generacji. Niezależnie jednak od tego, kto nim będzie, pewne jest, że w ciągu kilkunastu lat maszyny nowej generacji zadomowią się nie tylko na amerykańskim niebie.
W Europie nad nowymi myśliwcami pracują dwie grupy państw – Wielka Brytania, Włochy i Szwecja rozwijają w ramach programu Future Air Combat System myśliwiec Tempest. Program pod taką samą nazwą jest realizowany również przez Francję, Niemcy oraz Hiszpanię. Obydwie konstrukcje mają być gotowe w połowie lat trzydziestych. Nieco wcześniej ma być ukończony japoński F-X. Rosja z kolei opracowuje PAK DP, nad własnymi płatowcami pracują również Chiny, a nawet Indie. Chcąc pozostawać w światowej czołówce, nie można spocząć na laurach i o technologiach jutra należy zacząć myśleć najpóźniej dziś. A najlepiej wczoraj.
autor zdjęć: Boeing
komentarze