Najwięcej się nauczysz, czytając książki i poznając sytuacje, przez które przeszli inni ludzie – powiedział kiedyś generał James Mattis, emerytowany marines i polityk, uczestnik trzech wojen w Zatoce Perskiej, w Iraku i Afganistanie. Dzięki książkom – podkreślał Amerykanin – możesz się nauczyć, jak podejść przeciwnika. Podzielam zdanie generała Mattisa i zachęcam do czytania książek. Także tych, które w swojej ofercie ma Wojskowy Instytut Wydawniczy.
James Mattis to legendarny generał amerykański, który ponad 40 lat spędził na służbie w piechocie morskiej, później zaś pełnił funkcję sekretarza obrony w administracji Donalda Trumpa. Zdobył powszechny szacunek i uznanie zarówno wśród podwładnych, jak i polityków, ludzi, z którymi przyszło mu obcować w czasie misji sekretarza obrony. Jako dowódca marines był człowiekiem charyzmatycznym, wyrazistym i skutecznym, słynął z nieszablonowego sposobu myślenia i oryginalnego podejścia do kwestii dowodzenia. Wyróżniał się tym, że był ogromnym entuzjastą czytania. Zgromadził w domu pokaźną liczbę książek – stworzył bibliotekę, która obejmuje m.in. dzieła dotyczące historii wojskowości oraz dziejów świata. Wieść niesie, że osobiście sporządzał swoim marines listy lektur, które jego podwładni byli zobowiązani poznać.
Gdy w październiku 2016 r. jeden z marines zapytał Mattisa, w jaki sposób może rozwijać swoje talenty przywódcze, Mattis odpowiedział: „Każdego dnia musisz być lepszy. Jeśli któregoś dnia awansujesz i obejmiesz dowodzenie nad innymi marines, ludzie będą oczekiwać, że będziesz najsprawniejszy fizycznie, najbystrzejszy psychicznie i duchowo. I że przez cały czas utrzymasz te cechy ciała, ducha i umysłu. Najwięcej się nauczysz, czytając książki i poznając sytuacje, przez które przeszli inni ludzie. Nie mam pojęcia, ile razy patrzyłem na pole bitwy albo uczestniczyłem w walce, ale zawsze w ciągu kilku minut wiedziałem, jak podejść przeciwnika. Wiedziałem, co się stanie, bo dużo czytałem. Wiedziałem, co zrobię, bo podczas lektury poznawałem podobne sytuacje. Wiedziałem, jak sobie z nimi poradzono i jak zakończyła się cała sytuacja: czy był to sukces, czy porażka. I tak długo, jak będziesz robił to samo z myślą, że ktoś po drugiej stronie cię obserwuje, mając nadzieję, że nie jesteś górą, że nie czytasz, nie ćwiczysz, że nie jesteś silny duchowo, wtedy pomyślą, że cię dostali”.
Książek na rynku jest dużo, a wybór ogromny. Wojskowy Instytut Wydawniczy również ma do zaproponowania tytuły, które mogą zainteresować entuzjastów nie tylko historii wojskowości. Wśród publikacji WIW-u są m.in. bogato ilustrowane albumy. Jeden z nich został poświęcony losom Ryszarda Białousa „Jerzego”, dowódcy batalionu AK „Zośka”. Album powstał dzięki zaangażowaniu i pracy Mariusza Olczaka, obecnie dyrektora Archiwum Akt Nowych, i zawiera wiele nigdy niepublikowanych zdjęć, dokumentów oraz informacji o powojennych losach „Jerzego”.
Wiele unikatowych zdjęć i dokumentów zawiera również inny wydany przez WIW album – Rok 1920 w obrazie i dokumencie. Wojna z bolszewikami w zbiorach archiwów polskich. Ta ogromna publikacja, licząca ponad 540 stron, zawiera mnóstwo informacji oraz reprodukcje dotyczące przebiegu wojny polsko-bolszewickiej i ważniejszych wydarzeń z nią związanych, w tym Bitwy Warszawskiej.
Inny album, Katyń. Zapomniani żołnierze. 1920–1940. Między chwałą a zagładą, stanowi oryginalną propozycję, przedstawia bowiem losy dziesięciu żołnierzy – bohaterów wojny polsko-bolszewickiej, których los dopełnił się podczas zbrodni katyńskiej wiosną 1940 r. Oryginalne zdjęcia z lat młodości i służby wojskowej żołnierzy uzupełniają reprodukcje przedmiotów odnalezionych w jamach katyńskich.
A są jeszcze reprinty wydawnictw: Ilustrowana kronika Legjonów Polskich 1914–1918 oraz Polskie zwycięstwo dla wolności Europy. 100-lecie Bitwy Warszawskiej 1920. Na tę drugą publikację składają się artykuły publikowane w latach 20. i 30. na łamach Miesięcznika Wojskowego Bellona, poświęcone Bitwie Warszawskiej.
Z kolei książka Dominika Smyrgały Dwa kroki przed przyszłością. Marian Chodacki jako wzór współczesnego analityka wywiadu przedstawia mało znaną w Polsce, ale interesującą działalność Mariana Chodackiego, kierownika Samodzielnej Placówki Wywiadowczej „Estezet” w Nowym Jorku podczas II wojny światowej i w okresie powojennym.
Myśląc o gwiazdkowych prezentach, warto pod uwagę wziąć również książki naszego redakcyjnego kolegi, Piotra Korczyńskiego, takie jak: Wojownicy, żołnierze i śmierć nie zawsze pełna chwały, Dawno temu na Dzikim Zachodzie, Dla ojczyzny ratowania: szubienica, pal i kula. Dyscyplina w dawnym Wojsku Polskim oraz Śladami Szeli, czyli diabły polskie. Lekkie pióro i ciekawy dobór tematów sprawiają, że publikacje te mogą być niezłym pomysłem na lekturę podczas zimowych wieczorów.
autor zdjęć: grafika PZ
komentarze