moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Logistyka w sieci

E-NOSP jest projektem wpisującym się w natowskie wymagania dotyczące logistyki opartej na systemach sieciocentrycznych.

Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych od lat zajmuje się między innymi projektowaniem zaawansowanych systemów informatycznych, które z dużymi sukcesami są wdrażane w Siłach Zbrojnych RP. Tam również powstały wspomagający zarządzanie procesem eksploatacji statków powietrznych system Samanta oraz kompleksowy system analizy i oceny bezpieczeństwa lotów lotnictwa Sił Zbrojnych RP Turawa. Najnowszym produktem Instytutu jest natomiast sieciocentryczny system zarządzania gotowością urządzeń naziemnej obsługi statków powietrznych z wykorzystaniem teletransmisji danych e-NOSP. Został on opracowany w kooperacji ITWL-u z producentem tych urządzeń – Wojskowym Centralnym Biurem Konstrukcyjno- Technologicznym. Kierunki tej współpracy uzgodnili prezes zarządu WCBKT dr Piotr Kisiel i dyrektor ITWL-u dr hab. inż. Mirosław Kowalski. Ze strony wojska projekt jest realizowany pod patronatem szefa Szefostwa Techniki Lotniczej – głównego inżyniera wojsk lotniczych z Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, płk. Dariusza Płóciennika.

Dostęp do danych

Wśród urządzeń wykorzystywanych do naziemnej obsługi samolotów, śmigłowców i bezzałogowców są zasilacze elektroenergetyczne i hydrauliczne, dystrybutory (azotu, powietrza lub tlenu) oraz gazyfikatory (azotu i tlenu). Na naszych lotniskach wojskowych znajdują się ich setki, w większości dostarczone przez WCBKT. Sprzęt tej spółki został przystosowany do obsługi wszystkich statków powietrznych, które są w wyposażeniu Sił Zbrojnych RP, a w przyszłości będzie także wspierał eksploatację samolotów F-35. Już w kilkudziesięciu lotniskowych urządzeniach zasilania elektroenergetycznego samolotów LUZES V/D i V/N, lotniskowych zasilaczach elektroenergetycznych LZE-6/M oraz hydraulicznych LZH/N zamontowano moduł zdalnej diagnostyki e-NOSP. „Do systemu mogą być włączone również inne urządzenia znajdujące się na lotniskach, jak chociażby holowniki”, zaznacza dr inż. Roman Fiszer, doradca dyrektora ITWL-u.

„Podstawą działania systemu e-NOSP są dane pochodzące z eksploatacji urządzeń. Jeśli należą one do polskiego producenta, nie ma barier technicznych lub natury prawnej w dostępie do pełnego spectrum danych diagnostycznych”, stwierdza płk dr hab. inż. Mariusz Zieja, kierownik Zakładu Informatycznego Wsparcia Logistyki ITWL. W wypadku urządzeń zagranicznych ten dostęp jest ograniczony i zwykle wymaga zawierania dodatkowych umów cywilnoprawnych z ich producentami. W system e-NOSP może być jednak włączony sprzęt z importu, zarówno ten będący już w wyposażeniu Sił Zbrojnych RP, jak i ten dopiero kupiony w przyszłości, w którym zamawiający może zażyczyć sobie, by dostawca zamontował w nich ten konkretny moduł diagnostyczny.

Działanie wyprzedzające

Elementami systemu e-NOSP są moduły bezpośredniej obsługi przeznaczone dla użytkownika oraz wspierające zarządzanie eksploatacją urządzeń dla poszczególnych szczebli dowodzenia w Siłach Zbrojnych RP. Wykorzystując możliwości teletransmisji danych, w ITWL-u stworzono centralny serwer zintegrowany z systemem Samanta. Do niego są przekazywane dane o użytkowanym sprzęcie. E-NOSP umożliwia ich separację dla gestora, producenta i użytkownika w jednostce. Istnieją również różne poziomy dostępu do informacji. Dla użytkowników została stworzona aplikacja mobilna, którą można zainstalować w laptopach, tabletach i smartfonach. „System zapewnia możliwość obserwowania parametrów eksploatacyjnych i diagnostycznych urządzenia w czasie rzeczywistym bez konieczności przebywania w jego pobliżu. Na poziomie gestora – Szefostwa Techniki Lotniczej Inspektoratu Wsparcia SZRP – można sprawdzić, co dzieje się z wszystkimi wykorzystywanymi w danym momencie urządzeniami w jednostkach na terenie Polski oraz w kontyngentach wojskowych.

Intuicyjna aplikacja graficzna zobrazuje natomiast dokładną ich lokalizację na poszczególnych lotniskach”, wyjaśnia mgr inż. Janusz Niczyj, starszy specjalista z ITWL-u.

E-NOSP działa w czasie rzeczywistym, więc korzystający z serwera użytkownik ma możliwość śledzenia wszystkich parametrów diagnostycznych interesujących go urządzeń. Pozwala mu to zidentyfikować ich stan techniczny. „W klasycznej diagnostyce urządzeń technicznych mamy do czynienia z dwoma stanami – zdatny lub niezdatny do użycia. W systemie e-NOSP pojawia się jeszcze trzeci – przedawaryjny. Dlatego można wycofać z użytkowania urządzenie przed wystąpieniem zagrożenia i zastąpić je innym. System służy do prognozowania, kiedy wystąpi stan niezdatności urządzenia, żeby na przykład wcześniej sprowadzić części zamienne”, wskazuje na jedną z zalet systemu e-NOSP płk Zieja. Dla komórek Szefostwa Techniki Lotniczej Inspektoratu Wsparcia SZRP możliwość wykrycia za pomocą tego systemu stanów przedawaryjnych jest fundamentalną sprawą, gdyż z wyprzedzeniem można będzie planować remonty lub wymianę urządzeń.

Precyzyjne monitorowanie

Przesyłanie danych przez internet nie jest niczym nowym. Kluczowe pozostaje ich późniejsze przetworzenie, by uzyskać potrzebne informacje i to właśnie zadanie dla e-NOSP. W wojsku są przygotowywane np. okresowe plany lotów. Z nimi wiąże się wykonanie pewnych obsług statków powietrznych. Po ich zakończeniu, dzięki zgromadzonym przez system danym, można porównać plany z realizacją. „W ten sposób można ocenić, jaki jest poziom wykorzystania konkretnych urządzeń w poszczególnych bazach lotniczych i w razie potrzeby główny inżynier wojsk lotniczych będzie mógł dokonać organizacyjnych przesunięć. Z pewnością po kilku latach użytkowania system e-NOSP przyniesie wymierne efekty ekonomiczne”, podkreśla dr Fiszer.


Grafika: ITWL

Pojawiła się też ważna opcja w systemie e-NOSP w sferze serwisowania urządzeń naziemnej obsługi statków powietrznych. W tym procesie, ale także w diagnostyce i szkoleniu jest wykorzystywana rozszerzona rzeczywistość z użyciem gogli holograficznych. Technik wykonujący konkretną obsługę, mającą na celu usunięcie uszkodzenia, dostaje do dyspozycji wirtualną instrukcję obsługi oraz trójwymiarowe schematy urządzenia.

Za zgodą gestora, Szefostwa Techniki Lotniczej Inspektoratu Wsparcia SZRP, działanie urządzenia może monitorować także producent, który posiada grupę serwisową. Czynnik czasu rzeczywistego w gromadzeniu danych i ich udostępnieniu sprawia, że do dyspozycji są parametry urządzenia w chwili, gdy się je obserwuje. „Planujemy, by za zgodą gestora można było zdalnie nawiązywać łączność z urządzeniem i dokonywać pewnych napraw, np. oprogramowania, bez konieczności wysyłania na miejsce specjalistów”, mówi dr Fiszer. To jest szczególnie ważne podczas misji zagranicznych. Przy czym gestor lub użytkownik musi wówczas zezwolić na użycie nawigacji satelitarnej GPS i nawiązanie łączności przez system z urządzeniem poza Polską.

E-NOSP może funkcjonować niezależnie od systemu informatycznego Samanta. Po dostosowaniu można go używać w innym sprzęcie wojskowym, również wojsk lądowych i marynarki wojennej. W uproszczonej wersji jest natomiast interesującym rozwiązaniem dla firm obsługujących urządzenia naziemne na lotniskach cywilnych. System może być produktem przeznaczonym na eksport, tym bardziej że zespół specjalistów ITWL-u, kierowany przez płk. Mariusza Zieję, zamierza go dalej rozwijać i chce wykorzystywać w nim sztuczną inteligencję.

Tadeusz Wróbel

autor zdjęć: cyber.mil.pl, ITWL

dodaj komentarz

komentarze


Lotnicza Akademia rozwija bazę sportową
 
Żołnierze z Mazur ćwiczyli strzelanie z Homarów
Fabryka Broni rozbudowuje się
Polskie mauzolea i wojenne cmentarze – miejsca spoczynku bohaterów
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Zawsze z przodu, czyli dodatkowe oko artylerii
Powstanie Fundusz Sztucznej Inteligencji. Ministrowie podpisali list intencyjny
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Saab ostrzeże przed zagrożeniem
O amunicji w Bratysławie
Powstaną nowe fabryki amunicji
Triatloniści CWZS-u wojskowymi mistrzami świata
1000 dni wojny i pomocy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Silne NATO również dzięki Polsce
Medycyna w wersji specjalnej
Karta dla rodzin wojskowych
Ämari gotowa do dyżuru
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Komplet Black Hawków u specjalsów
Olympus in Paris
Olimp w Paryżu
Będzie nowa fabryka amunicji w Polsce
Baza w Redzikowie już działa
Siła w jedności
Zmiana warty w PKW Liban
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Zostań podchorążym wojskowej uczelni
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Ostre słowa, mocne ciosy
Mamy BohaterONa!
Kolejne FlyEye dla wojska
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Wielka pomoc
Gogle dla pilotów śmigłowców
Jacek Domański: Sport jest narkotykiem
Patriotyzm na sportowo
Zmiana warty w Korpusie NATO w Szczecinie
Kancelaria Prezydenta: Polska liderem pomocy Ukrainie
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
HIMARS-y dostarczone
Wojskowy Sokół znów nad Tatrami
Kto dostanie karty powołania w 2025 roku?
Czworonożny żandarm w Paryżu
Pod osłoną tarczy
Polskie „JAG” już działa
Wzlot, upadek i powrót
Breda w polskich rękach
Wicepremier na obradach w Kopenhadze
Saab 340 AEW rozpoczynają dyżury. Co potrafi „mały Awacs”?
Czarna taktyka czerwonych skorpionów
Udane starty żołnierzy na lodzie oraz na azjatyckich basenach
Wojna na planszy
Szturmowanie okopów
Umowa na BWP Borsuk w tym roku?
Jutrzenka swobody
Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka
Nurkowie na służbie, terminal na horyzoncie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Roboty jeszcze nie gotowe do służby
Nasza Niepodległa – serwis na rocznicę odzyskania niepodległości
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO