Dzięki wynalazkowi dwóch oficerów z 8 Flotylli Obrony Wybrzeża, marynarze z okrętów obrony przeciwminowej zamiast wysyłać kable trałów elektromagnetycznych i akustycznych do sprawdzenia i przetestowania przez specjalistyczne firmy, sami zajmą się ich diagnostyką i remontami. Wojsko sporo na tym zaoszczędzi.

Najważniejszym wyposażeniem każdego okrętu obrony przeciwminowej, niszczyciela min, trałowca lub kutra są trały – specjalistyczne urządzenia do niszczenia min skrywających się w morskich głębinach. 

Zarówno trały elektromagnetyczne (wywołujące detonację min wyposażonych w zapalniki reagujące na pole magnetyczne), jak i akustyczne (generujące określone dźwięki, które aktywują zapalniki akustyczne) są holowane przez okręty przez dziesiątki mil morskich za pomocą specjalistycznych kabli.

Marynarze podkreślają, że choć wspomniane kable wyglądają niepozornie, to dla prawidłowego działania trału, przewody muszą spełniać bardzo restrykcyjne normy, dotyczące zarówno ich parametrów elektrycznych, elektromagnetycznych, jak i wytrzymałościowych.

Jeśli kabel zostanie uszkodzony, np. zostanie przetarta jego osłona (izolacja), to może on wytwarzać zbyt duże pole magnetyczne, które zakłóci pracę trału. Osłabiony przewód, który w wodzie poddawany jest ogromnym przeciążeniom, może się przerwać i trał zniknie bezpowrotnie w głębinach.

Kable trałów muszą więc być regularnie sprawdzane i testowane, czy spełniają wymagane parametry. Warsztaty remontowe techniki morskiej, które zajmują się serwisem okrętów, mają urządzenia i narzędzia do badania parametrów elektrycznych i elektromagnetycznych kabli, ale nie miały stanowiska do badań wytrzymałościowych. Dlaczego? Żadna firma nie sprzedaje takich urządzeń diagnostycznych.

– Nie bez przyczyny mówi się, że potrzeba jest matką wynalazków. Ponieważ stanowisk diagnostycznych do badań wytrzymałości kabli nie ma na rynku, postanowiliśmy zbudować je sami, z wykorzystaniem dostępnych narzędzi diagnostycznych – wyjaśnia kpt. Janusz Michalski z Warsztatów Remontowych Techniki Morskiej Komendy Portu Wojennego Świnoujście, który ulepszenia warsztatowego zaplecza serwisowego podjął się wspólnie z kmdr. por. Andrzejem Janikiem z 8 FOW.


Efekt ich pracy: „Zintegrowane stanowisko do badań wytrzymałościowych i przewijania kabli trałów elektromagnetycznych i akustycznych” okazało się na tyle dobrym rozwiązaniem, że błyskawicznie trafiło do wyposażenia parku maszynowego Warsztatów Remontowych Techniki Morskiej Komendy Portu Wojennego Świnoujście. Po tym, jak doceniło je Dowództwo Marynarki Wojennej, uznając zwycięzcą konkursu na najlepszy projekt racjonalizatorski 2012 roku, wynalazek oficerów z 8 FOW trafi najprawdopodobniej również do innych warsztatów naszej floty.

Armii się to po prostu bardzo opłaci. Do tej pory bowiem testowanie i sprawdzanie kabli trałów, przy okazji remontów okrętów, powierzano Stoczni Marynarki Wojennej. Rocznie kosztowało to dziesiątki tysięcy złotych. Teraz marynarze będą mogli zrobić to we własnym zakresie.
Komandor ppor. Czesław Cichy z Biura Prasowego MW podkreśla, że dowództwo Marynarki Wojennej, organizując konkurs na najlepszą pracę racjonalizatorską, chce inspirować żołnierzy do kreatywnego i twórczego podejścia do służbowych obowiązków.

– Najistotniejszym kryterium przy wyborze zwycięzców konkursu są wymierne korzyści szkoleniowe i finansowe, które przynosi dany projekt po jego praktycznym wdrożeniu – wyjaśnia kmdr ppor. Czesław Cichy z Biura Prasowego MW.

Jaka może być skala takich korzyści finansowych, dobrze pokazuje przykład z urządzeniem do kalibracji 30-milimetrowego działka, w które są uzbrojone Rosomaki. Jego producent za tego typu sprzęt życzy sobie kilkadziesiąt tysięcy euro. Wojskowi specjaliści zbudowali identycznie działający odpowiednik za kilka tysięcy, ale polskich złotych.

***
Wyniki konkursu na najlepszy projekt racjonalizatorski zastosowany w Marynarce Wojennej w 2012 roku:
I miejsce – „Zintegrowane stanowisko do badań wytrzymałościowych i przewijania kabli trałów elektromagnetycznych i akustycznych” – autorstwa kmdr. por. Andrzeja Janika i kpt. Janusza Michalskiego z 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu.

II miejsce – ex aequo: „Szafa przyłączeniowa na nadbrzeżne skrzynki telefoniczne” autorstwa  Kamila Muchy i Donata Lawrynowicza z Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia MW w Wejherowie oraz „Urządzenie wynośne KF/UKF – autorstwa Mirosława Wrucka i Tadeusza Hoffmana, również z CWTiD MW.

III miejsce – ex aequo: „Modyfikacja chłodzenia oleju silnikowego napędu prądotwórczego Wola H-6” autorstwa kpt. mar. Stanisława Barszczewskiego, bsmt. Jarosława Knapa oraz bsmt. Łukasza Sobczaka z 8 FOW; „Integracja mostków nawigacyjnych z symulatorem VTS” – kmdr. ppor. Dariusza Kloskowskiego i kmdr. ppor. Mirosława Smagieła z Centrum Szkoleni MW w Ustce; „Dostosowanie autobusu sztabowego AS-250 na potrzeby 6 Oliwskiego Ośrodka Rozpoznania Elektronicznego w Gdyni” autorstwa kmdr. ppor. Sylwester Plucińskiego i kpt. mar. Łukasza Maculewicza.