Symbole państwowe, czyli godło, hymn i barwy to kod narodu – zarówno jego historii, tożsamości, jak i aspiracji. Dla bytu narodu i jego świadomości symbole mają fundamentalne znaczenie. Ich rola była szczególnie widoczna w czasach braku własnej państwowości – pisze mjr Andrzej Łydka z 10 Opolskiej Brygady Logistycznej.
2 maja obchodzimy jedno z młodszych świąt – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Święto to zostało ustanowione przez parlament zaledwie dziewięć lat temu. Dlaczego na Dzień Flagi wybrano właśnie tę datę? Z kilku powodów. Ma ona swoje uzasadnienie także w najnowszej historii. 2 maja 1945 roku podczas zdobywania Berlina polscy żołnierze zawiesili biało-czerwoną flagę na kolumnie Siegessäule, co w praktyce oznaczało zakończenie działań wojennych w Europie. 2 maja obchodzone jest również święto Polonii i Polaków poza granicami kraju.
W Polsce Ludowej w tym dniu obowiązkowo zdejmowano flagi wywieszane na 1 maja – Święto Pracy. Milicjanci z zaangażowaniem i zdecydowaniem egzekwowali ten nakaz. Co więcej, aż do 1 lipca 1985 roku obowiązywał przepis mówiący, że za nieuprawnione używanie symboli państwowych grozi kara aresztu do roku lub kara grzywny (do 10 tys. zł). Ówczesne władze nie życzyły sobie także udekorowanych flagami narodowymi miast w dniu 3 maja. Od 1946 roku obowiązywał zakaz obchodzenia Święta Konstytucji 3 Maja, chociaż oficjalnie zostało ono zniesione dopiero ustawą o dniach wolnych od pracy z 18 stycznia 1951 roku. Powodów zniesienia tego święta było kilka.
Święto Konstytucji 3 Maja tradycyjnie wiązało się z walką Polaków o niepodległość i było obchodzone jeszcze pod zaborami. W zaborze austriackim (w odróżnieniu od pruskiego i rosyjskiego) władze wydawały nawet zgody na manifestacje. W II RP było to główne święto państwowe, obchodzone uroczyście w formie pochodów przez udekorowane narodowymi flagami miasta. Ponadto dzień 3 maja od 1920 roku stał się oficjalnie świętem religijnym, gdyż Kościół katolicki obchodzi w tym dniu uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. W latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku, podobnie jak wcześniej w zaborze rosyjskim, 3 maja odbywały się nielegalne akcje protestacyjne i manifestacje, podczas których upominano się o wolność i państwowość. W efekcie ustanowienia Dnia Flagi – dzień przymusowego jej zdejmowania stał się dniem jej honorowania.
Z każdym rokiem obowiązywania tego święta można zauważyć, że jest coraz bardziej doceniane. Dzień Flagi świętujemy, czynnie wyrażając nasz szacunek dla narodowego symbolu. Flagi powiewają na obiektach użyteczności publicznej, na naszych domach i blokach. W miastach i miejscowościach odbywają się różnego rodzaju uroczystości i artystyczne występy. Społeczne zaangażowanie szczególnie widać w różnego rodzaju oddolnie organizowanych akcjach.
Zgodnie z ustawą o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych każdy ma prawo używać flagi państwowej (bez godła) w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt lub innych wydarzeń. Tym samym zniesiono wprowadzone przez władze PRL ograniczenia dotyczące używania flagi państwowej, których celem było niedopuszczenie do organizowania pod barwami narodowymi demonstracji i protestów przeciwko ówczesnej władzy. Ustawa zaleca wszystkim obywatelom umieszczać flagę państwową na budynkach mieszkalnych lub przed nimi albo przed miejscami pracy z okazji świąt oraz rocznic państwowych i lokalnych. W stosunku do osób prywatnych istnieje wolność wyboru w kwestii eksponowania barw narodowych. Zgodnie z prawem możemy to czynić codziennie. Przy czym ustawa nakłada na obywateli jeden ważny obowiązek – wymaga, aby używać flagi z czcią i szacunkiem.
komentarze