Wymienili zniszczone nagrobki, oczyścili kwatery, postawili nowe krzyże. Fundacja „Nie Zapomnij o Nas” odnowiła na Cmentarzu Wojskowym ponad 1500 mogił powstańców warszawskich. Na Powązkach powstał też symboliczny grób 11-letniego Wojtka Zalewskiego ps. „Orzeł Biały”, który poległ w sierpniu 1944 roku, przenosząc meldunki.
Mogiły powstańców warszawskich odnowione przez Fundację „Nie Zapomnij o Nas”.
– Chcemy przywracać pamięć o bohaterach powstania warszawskiego, odnawiając ich zapomniane groby – mówi Krzysztof Krzemiński z warszawskiej Fundacji „Nie Zapomnij o Nas”. Dzięki funduszom zbieranym przez jej wolontariuszy przeprowadzono renowację kilkudziesięciu powstańczych nagrobków.
Fundacja została utworzona w ubiegłym roku, by kontynuować – prowadzoną od 2015 roku – społeczną akcję „Nie zapomnij o Nas, Powstańcach Warszawskich”. Pierwszym zadaniem było uporządkowanie kwater powstańczych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W rewitalizację zaangażowały się także Stowarzyszenie Odra-Niemen i Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów „Zośka” i „Parasol”. W ramach prac porządkowych wymieniono stare, zniszczone i nieczytelne tzw. mieczokrzyże stawiane w czasach PRL-u. W ich miejsce zostały ustawione proste, kamienne krzyże i nowe tabliczki z nazwiskami poległych. Oczyszczono też pozostałe nagrobki, a kwatery częściowo wyłożono kostką brukową. W sumie odrestaurowano ponad 1500 grobów na 14 powstańczych kwaterach, m.in: batalionów Armii Krajowej „Wigry”, „Miotła” i „Parasol”, pułków „Baszta” i „Garłuch”, zgrupowań „Gurt”, „Chrobry II” i „Żywiciel”.
Upamiętniono też 11-letniego strz. Wojtka Zalewskiego ps. „Orzeł Biały”. Chłopiec był najmłodszym łącznikiem plutonu st. sierż. Jana Kretera „Grzesia” ze zgrupowania AK „Chrobry II”. Poległ on 21 sierpnia 1944 roku w rejonie ul. Ciepłej, trafiony przez niemieckiego snajpera. Młodego żołnierza pochowano na podwórzu domu przy ul. Ceglanej 3, jednak po wojnie jego ciała nie odnaleziono. Dziś „Orzeł Biały” ma symboliczny grób na Powązkach.
Mogiły powstańców warszawskich przed odnowieniem.
Wolontariusze Fundacji prowadzili jednocześnie kwerendy w archiwach państwowych, szukając informacji o żołnierzach pochowanych na Cmentarzu Wojskowym. Dzięki temu udało się przywrócić imiona i nazwiska kilkudziesięciu powstańców dotychczas nieupamiętnionych lub pochowanych jako N.N. – Teraz rodziny będą mogły zapalić znicze na grobach swoich bliskich – podkreśla Krzemiński.
Koszt prac renowacyjnych wyniósł około 4 mln zł. Projekt realizowano ze środków z rezerwy budżetowej prezesa Rady Ministrów oraz dzięki wsparciu sponsorów: Fundacji KGHM Polska Miedź, Fundacji PKP i Spółki PGZ. – Przygotowujemy kolejne projekty, chcemy przywrócić świetność następnym mogiłom i upamiętnić młodych bohaterów powstania. Jednak jest jeszcze za wcześnie, aby opowiadać o szczegółach – mówi Krzemiński.
To nie jest jedyna aktywność Fundacji. Jej wolontariusze pomagają powstańcom warszawskim. W czasie pandemii COVID-19 wspólnie ze Stowarzyszeniem Odra-Niemen zorganizowali akcję „Obiady dla Bohaterów”. Podczas jej pierwszej edycji wiosną 2020 roku 350 seniorów otrzymywało przez ponad trzy miesiące ciepłe posiłki dostarczane przez wolontariuszy, żołnierzy wojsk obrony terytorialnej i funkcjonariuszy służb mundurowych.
Zainteresowani działalnością Fundacji mogą obserwować jej profil na Facebooku. Można tam przeczytać o organizowanych akcjach. Obecnie trwa zbiórka na drugą edycję „Obiadów dla Bohaterów".
autor zdjęć: Fundacja „Nie Zapomnij o Nas”
komentarze