To był polski weekend w Cassino. Od piątku odbywały się obchody 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino. W niedzielę w centrum miasta odsłonięto pomnik gen. Władysława Andersa. To element powstającego tam memoriału ku pamięci dowódcy 2 Korpusu. Potem na trasę ruszyli uczestnicy trekkingu szlakiem bitwy.
Pomysł postawienia w Cassino memoriału upamiętniającego gen. Władysława Andersa i jego żołnierzy zrodził się w 2020 roku. Jego inicjatorem jest środowisko skupione wokół Stowarzyszenia Klub Biegacza „Sporting” i jego szefa – byłego polskiego lekkoatlety Bogusława Mamińskiego. W niedzielę, w ramach obchodów 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino, w centrum Cassino odsłonięto przywieziony z Polski pomnik gen. Władysława Andersa. Rzeźbę z brązu przedstawiającą dowódcę 2 Korpusu Polskiego stworzył trójmiejski artysta Igor Duszyński. Do tej pory stała ona w Międzyzdrojach, mieście partnerskim Cassino. Stamtąd przywiózł ją do Włoch Mateusz Bobek, burmistrz Międzyzdrojów i przekazał Enzo Salerze, burmistrzowi Cassino.
Pomnik jest częścią monumentu poświęconego polskim bohaterom z 2 Korpusu, który stanie we włoskim mieście u stóp Monte Cassino i upamiętni zwycięstwo Polaków z maja 1944 roku. Zgodnie z projektem włoskiego architekta Giacomo Bianchiego postać gen. Andersa będzie stała na tle kilkumetrowego kamiennego muru. Na nim wygrawerowane zostaną nazwiska ponad tysiąca żołnierzy spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino. – Niech także dzięki temu pomnikowi pamięć żołnierzy gen. Andersa zostanie na zawsze w naszej pamięci – powiedział w trakcie uroczystości gen. broni Marek Sokołowski, dowódca generalny rodzajów sił zbrojnych.
Częścią memoriału, z inicjatywy Wojskowego Instytutu Wydawniczego, będzie także mapa i opis szlaku bojowego 2 Korpusu. – Dzięki temu osoby odwiedzające Cassino dowiedzą się, kim byli i skąd pochodzili żołnierze gen. Andersa i jakie były ich dokonania – podkreśla Anna Putkiewicz, redaktor naczelna portalu „Polska Zbrojna” i kwartalnika „Polska Zbrojna. Historia”.
Na razie na murze prezentowana jest makieta pokazująca docelowy wygląd monumentu. Ponadto w teren wokół niego wmurowano kamienie zebrane w Polsce i we Włoszech. – Bardzo nam zależało, aby pomnik stanął w 80. rocznicę zwycięstwa żołnierzy gen. Andersa walczących o Monte Cassino – mówi Bogusław Mamiński, lekkoatleta, szef Klubu Biegacza „Sporting” i pomysłodawca budowy monumentu. Jak dodaje, upamiętni on jedną z najsłynniejszych batalii polskich żołnierzy podczas II wojny. Budowę monumentu wspierają także włoskie stowarzyszenia sportowe i władze samorządowe Cassino. – Niezłomni polscy żołnierze 80 lat temu oddali życie za naszą wolność i dlatego chcieliśmy uczcić ich pamięć w centrum naszego miasta – zaznaczył Enzo Salera, burmistrz Cassino, na dzisiejszej uroczystości.
Szlakiem gen. Andersa na szczyt Monte Cassino
Chwilę po odsłonięciu pomnika na szczyt wzgórza ruszył Trekking Szlakiem Historycznym Bitwy o Monte Cassino. – Idziemy śladami polskich zdobywców Monte Cassino, aby w ten sposób, także poprzez nasz wysiłek, uczcić ich pamięć – mówi Bogusław Mamiński, organizator imprezy, która w tym roku już po raz trzeci towarzyszyła oficjalnym obchodom rocznicowym.
Trasa marszu liczy około 12 km i wiedzie z centrum miasta Cassino przez m.in. Drogę Polskich Saperów, wzgórze Widmo, Gardziel, aż po strategiczne wzgórze 593, zwane Górą Ofiarną. Szlak jest oznaczony dwunastoma tablicami w trzech językach: włoskim, polskim i angielskim, które przedstawiają historię 2 Korpusu i jego walk. Koncepcja utworzenia ścieżki szlakiem bitwy powstała w 2021 roku w Wojskowym Instytucie Wydawniczym, wydawcy „Polski Zbrojnej”. Pomysł sfinansowała Polska Fundacja Narodowa. – Dzięki takim wydarzeniom mamy pewność, że pamięć o żołnierzach walczących pod Monte Cassino pozostanie żywa – mówią organizatorzy.
– Idę, aby poczuć choć namiastkę tego, co czuli żołnierze 2 Korpusu, zdobywając 80 lat temu to wzgórze, którego nie zdobyli wcześniej inni alianci – mówił na trasie ppłk Arkadiusz Łebkowski. Oficer był członkiem reprezentacji Dowództwa Generalnego, która wzięła udział w trekkingu. Na taką formę oddania hołdu żołnierzom gen. Andersa zdecydował się w tym roku m.in. gen. broni Marek Sokołowski, dowódca generalny rodzajów sił zbrojnych.
Już dzisiaj zapraszamy na przyszłoroczny trekking. Jak mówią ci, którzy już przeszli z nami szlak bojowy 2 Korpusu, to wyjątkowa przygoda i unikalna możliwość przeżycia wydarzenia historycznego w nieco innej formule. – Pierwszy raz biorę udział w trekkingu na Monte Cassino – mówi Dąbrówka Smolny z Łodzi. – To super idea! Uważam, że każdy Polak powinien przejść taki marsz – zachęca turystka.
autor zdjęć: Michał Niwicz
komentarze