moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Nie przegrać II wojny światowej po raz trzeci

Zapowiedź procesu cywilnego, jaki Instytut Pamięci Narodowej zamierza wytoczyć dziennikarce MSNBC Andrei Mitchell za słowa, że powstanie w getcie warszawskim wybuchło „przeciwko polskiemu i nazistowskiemu reżimowi”, to nie tylko próba oddania Polakom historycznej sprawiedliwości. To również walka o tzw. soft power, nasz potencjał do zyskiwania sojuszników i wpływów. A tej sprawy nie sposób przecenić, jest istotna dla Polaków tu i teraz.

Soft power, pojęcie wprowadzone przez amerykańskiego politologa Josepha Nye’a, oznacza potencjał danego kraju do pozyskiwania sojuszników i zdobywania wpływów w oparciu o atrakcyjność swojej kultury, prowadzonej polityki, promowania ideałów – ale również historii. Elementem amerykańskiej soft power jest więc np. język angielski, który stał się współczesną lingua franca, a także fakt, że ideały wolność i demokracja – które kierują polityką Waszyngtonu (w każdym razie w sferze deklaratywnej) – są uważane w kulturze Zachodu za coś bezwzględnie pozytywnego. Dla odmiany niemiecką soft power przez długie powojenne lata (w pewnej mierze do dziś) obciążała historia III Rzeszy, sprawiała, że Niemcom wolno było mniej.

Historia, która obciążała niemiecką soft power, powinna jednocześnie być naszym atutem. Mimo że reżim sanacyjny rządzący II Rzeczpospolitą w 1939 roku miał charakter autorytarny, to jednak Polska opowiedziała się po stronie świata demokracji w starciu z niemieckim totalitaryzmem. I choć ówczesna postawa władz w Warszawie miała zapewne związek ze złym oszacowaniem sił, jakimi dysponowali sojusznicy z Paryża i Londynu, to jednak faktem jest, że Polska, deklarując ustami ministra spraw zagranicznych Józefa Becka determinację, by „nie oddawać ani guzika”, pokrzyżowała niemieckie plany. Adolf Hitler został zmuszony do uderzenia na Polskę zanim zaatakował Zachód, co kupiło sojusznikom nieco czasu (który nie uratował wprawdzie Francji, ale być może ocalił Wielką Brytanię). Co w zamian za to zyskała Polska, de facto członek zwycięskiej koalicji? Otóż zostaliśmy wrzuceni między żarna dwóch totalitaryzmów i zostawieni sami sobie, zarówno w 1939 roku, jak i w 1945 roku. W efekcie wojnę przegraliśmy niejako dwa razy – czego efektem była utrata połowy terytorium II RP i suwerenności aż na pół wieku. A jakby tego było mało, ziemie polskie – obok białoruskich i ukraińskich – zostały też w największym stopniu doświadczone zniszczeniami w związku z wojną totalną prowadzoną między Niemcami a ZSRR. Reasumując: Polska, biorąc pod uwagę przebieg wojny i tego, w jaki sposób się ona zakończyła, była ofiarą walki w słusznej sprawie.

Historyczną zasługą naszego kraju było również to, że – w odróżnieniu od większości kontrolowanych przez III Rzeszę europejskich krajów – w Polsce nie powstał żaden kolaboracyjny reżim, a Polska w żadnym momencie nie stała się sojusznikiem Hitlera (inaczej niż np. francuska Republika Vichy). Wszystko to tworzy narrację o tragicznych losach narodu, który nawet w obliczu groźby zagłady nie szukał ocalenia w układaniu się ze złem, lecz był gotów do ostatka walczyć o wolność. Nie trzeba dodawać, że taka narracja, w kręgu kultury Zachodu, powinna być naszym atutem.

Tymczasem Polska dziś bardzo często przegrywa II wojnę światową niejako po raz trzeci. Dzieje się tak, gdy zamiast narracji o bohaterskich Polakach pojawia się opowieść o „polskich obozach śmierci”, jak w wypowiedzi Andrei Mitchell wygłoszonej w czasie konferencji bliskowschodniej w Polsce. Przypomnijmy, że korespondentka MSNBC mówiąc o powstaniu w getcie warszawskim stwierdziła m.in., że żydowscy powstańcy walczyli z „polskim i nazistowskim reżimem”. Po fali oburzenia, jaką wywołała ta wypowiedź w Polsce, Mitchell napisała na Twitterze, że dopuściła się „niefortunnej nieścisłości” i wyjaśniła, że polski rząd „nie był zaangażowany w te przerażające czyny”. Ile z osób, które widziały korespondencję Mitchell z Polski zwróciło uwagę na ten wpis na Twitterze – tego nie wiadomo.

Nie ulega wątpliwości, że obozy zagłady w Auschwitz czy Treblince nie były obozami „polskimi”, ponieważ budowali je Niemcy, na terytorium w pełni przez Niemców kontrolowanym. Wyjaśnienie, że słowo „polski” w kontekście obozów odnosi się przede wszystkim do kwestii geograficznych nie wytrzymuje krytyki – czy bowiem mordowanie Żydów przez niemieckie Einsatzgruppen na terytorium Ukrainy, było zbrodnią ukraińską? Nie, za każdym razem mówimy o działaniach niemieckich.

Niestety określenie „polskie obozy śmierci” upowszechniło się m.in. w USA tak bardzo, że w 2012 roku nawet prezydent Barack Obama mówił o polskim obozie śmierci. Ale określenie takie pojawiało się też bardzo często np. w mediach niemieckich, a także hiszpańskich, austriackich, kanadyjskich, włoskich i francuskich. Tym samym w miejsce prawdziwej narracji o Polsce, która w godzinie próby stanęła do walki z totalitaryzmem, pojawiła się szkodliwa dla nas i niemająca nic wspólnego z prawdą historyczną narracja o sojuszniku III Rzeszy w Zagładzie Żydów.

Polska walczy z tą narracją od połowy pierwszej dekady XXI wieku, interweniując – za pośrednictwem polskich ambasad – w przypadku używania w przestrzeni publicznej określenia „polskie obozy śmierci”. Walkę podejmują też osoby prywatne i różnego rodzaju organizacje występując z pozwami cywilnymi przeciwko osobom wprowadzającym to określenie do przestrzeni publicznej. Zapowiedziany przez prezesa IPN proces cywilny wobec amerykańskiej dziennikarki to po prostu element kontynuacji tej walki, podjętej przez państwową instytucję, co jest jednocześnie sygnałem, że sprawa jest dla polskiego państwa naprawdę istotna.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że walka ta ociera się o delikatną kwestię – jaką jest współudział części Polaków (ale nie polskiego państwa) w nazistowskich zbrodniach. Taka „indywidualna kolaboracja” niektórych Polaków z Niemcami jest historycznym faktem, którego nie sposób kwestionować. Skoro w Armii Krajowej istniała specjalna jednostka (referat 993/W) zajmująca się likwidacją kolaborantów, to znaczy, że tacy kolaboranci byli. Ta kwestia była zresztą przyczyną kryzysu w relacjach Polski z Izraelem w związku z nowelizacją ustawy o IPN, której zapisy strona izraelska potraktowała jako próbę zakłamywania tej części historii II wojny światowej. To zresztą powód, dla którego procedura cywilna, z jakiej ma korzystać obecnie IPN, wydaje się lepsza do walki o prawdę historyczną od procedury karnej (jaką przewidywała owa, zmieniona już ustawa). Przekazanie sprawy prokuraturze faktycznie może stwarzać wrażenie próby siłowego zamykania ust tym, którzy chcą rozmawiać o najciemniejszych kartach historii.

W przeszłości takie sprawy cywilne wytaczały osoby prywatne. Najsłynniejszy wydaje się być wyrok w sprawie Karola Tendery, byłego więźnia Auschwitz, przeciwko telewizji ZDF, która nazwała niemiecki obóz polskim. Sprawa znalazła swój finał przed Niemieckim Federalnym Trybunałem Sprawiedliwości, który – inaczej niż tamtejszy sąd niższej instancji – stwierdził, że ZDF nie musi przepraszać, ponieważ w Niemczech obowiązuje prawo do wolności wypowiedzi i wolności mediów. W uzasadnieniu trybunał wskazał jednak, że ZDF po interwencji ambasady RP zmieniła określenie „polskie obozy zagłady” na „niemieckie obozy zagłady na terenie Polski” i dwukrotnie przeprosiła samego Tenderę. Ważniejsze jednak od samego wyroku jest w każdej takiej sprawie nagłośnienie prawdy historycznej – chociaż ZDF nie musiała przepraszać, to niemiecki trybunał nie kwestionował faktu, że określenie „polskie obozy zagłady” jest fałszywe. Walka toczy się bowiem nie o sentencje wyroków, lecz o przebicie się do świadomości opinii międzynarodowej z przekazem, że obozy zagłady stawiane w Polsce, nie były polskie. Takim konsekwentnym działaniem możemy właśnie ratować polską soft power.

II wojnę światową Polska przegrała militarnie i politycznie – dlatego nie może sobie pozwolić na przegranie walki o pamięć o tamtych wydarzeniach.

Artur Bartkiewicz , dziennikarz „Rzeczpospolitej”

dodaj komentarz

komentarze


Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
 
Determinacja i wola walki to podstawa
Polskie Casy będą nowocześniejsze
Bój o cyberbezpieczeństwo
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Ogień Czarnej Pantery
Transformacja wymogiem XXI wieku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Czworonożny żandarm w Paryżu
SkyGuardian dla wojska
Kluczowa rola Polaków
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Kluczowy partner
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Polskie „JAG” już działa
„Feniks” wciąż jest potrzebny
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
„Szczury Tobruku” atakują
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wszystkie oczy na Bałtyk
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Ostre słowa, mocne ciosy
Co słychać pod wodą?
Zyskać przewagę w powietrzu
W Toruniu szkolą na międzynarodowym poziomie
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Szkoleniowa pomoc dla walczącej Ukrainy
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Pożegnanie z Żaganiem
Ustawa amunicyjna podpisana przez prezydenta
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Zmiana warty w PKW Liban
Homar, czyli przełom
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Olimp w Paryżu
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Aplikuj na kurs oficerski
Wybiła godzina zemsty
Mniej obcy w obcym kraju
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Olympus in Paris
Karta dla rodzin wojskowych
Medycyna „pancerna”
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Terytorialsi zobaczą więcej
Grupa WB idzie na rekord
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO