Swego czasu pisałem, że PKW Afganistan RSM to „najstarszy” kontyngent wystawiony przez Polaków, jednak okazało się, że żaden nasz oficer nie zawyżał średniej wieku doradców misji. Z tego względu zatłoczone uliczki kwatery głównej w Kabulu w piątkowe przedpołudnia przypominają trochę deptak w Ciechocinku, na którym paradują pensjonariusze w podobnym wieku. Oczywiście są różnice. Konkretnie trzy. W odróżnieniu od Ciechocinka cywilnych spacerowiczów po HQ ubierają w zasadzie projektanci jednej, znanej na misjach firmy, z trzema cyframi w nazwie. W Ciechocinku nikt też nie chodzi z 9-milimetrową Berettą w kaburze przy prawym udzie, no i śmigłowce latają tam o wiele rzadziej, a jeżeli już latają, to zdecydowanie wyżej – pisze ppłk Andrzej Łydka z Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, uczestnik I zmiany PKW Afganistan RSM.
Siły Zbrojne RP są obecne w Afganistanie od 2002 roku. Przez ten czas stan liczbebny kontyngentu ulegał ciągłym zmianom. Liczył od około 120 żołnierzy i pracowników wojska w 2002 roku aż do 2600 w latach 2011–2012. Obecnie Polski Kontynent Wojskowy Afganistan RSM (Resolute Support Mission) to ok. 120 żołnierzy i pracowników wojska.
Przekształcenie się misji ISAF w RSM trwało ponad pół roku. Co prawda, misja Resolute Support wystartowała od 1 stycznia 2015 roku, lecz polscy żołnierze, mający wziąć w niej udział byli tam dyskretnie obecni już od listopada 2014 roku. Wtedy kończyła swoją służbę XV zmiana PKW ISAF wystawiona przez 10 Brygadę Logistyczną. Ich ostatnim zadaniem było przygotowanie warunków do działania i egzystowania nowego, owianego jeszcze wtedy tajemnicą PKW Afganistan RSM.
PKW Afganistan RSM – inny od wszystkich
A kontyngent ten różni się od poprzednich. W typowym PKW główne zadania wykonują pododdziały bojowe. Sztab PKW planuje i organizuje nakazane operacje. Inny charakter RSM, która jest misją szkoleniowo-doradczą, wpłynął na organizację kontyngentu. Składa się on z części narodowej (dowództwo, elementy łączności i National Support Element (NSE), czyli Narodowy Element Wsparcia), plutonu ochrony oraz wkładu narodowego do dowództw i sztabów (doradcy, oficerowie sztabu oraz podoficerowie pełniący służbę w różnych komórkach sztabowych).
Tego typu wkład narodowy w HQ ISAF, IJC (ISAF Joint Command) oraz RC-E (Regional Command – East, czyli Dowództwo Regionalne – Wschód) występował już poprzednio w PKW ISAF, ale ze względu na bojowy charakter tamtej misji nigdy nie znajdował się w centrum uwagi. Wtedy oczkiem w głowie były zgrupowania bojowe. Obecnie to oficerowie wkładu narodowego wykonują zasadnicze zadania PKW Afganistan RSM w ramach misji.
Misja Resolute Support ma kwaterę główną w Kabulu (HQ RS) oraz pięć tzw. TAAC (Train, Advise and Assist Command) przeformowanych z RC przy sztabach korpusów oraz przy 111 dywizji armii afgańskiej w Kabulu. Część narodowa PKW jest ulokowana w bazie US Army w Bagram Airfield. Oficerowie wkładu narodowego służą w dwóch miejscach: w HQ RS w Kabulu oraz wraz z plutonem ochrony w TAAC – East w Gamberi przy 201 korpusie ANA (Afghan National Army).
O ile zadania części narodowej kontyngentu nie różnią się od zadań realizowanych w innych PKW (organizacja i prowadzenie treningów ogniowych, wsparcia logistycznego, promocji Polski i Sił Zbrojnych), o tyle specyfiki służby wkładu narodowego, czyli doradców i oficerów sztabu, nie można porównać do działań zgrupowań bojowych poprzednio występujących w kontyngencie. Każdy oficer wykonuje obowiązki w innej komórce sztabowej. Wszyscy doradcy pracują na rzecz podniesienia zdolności afgańskiej armii i policji. Rozmowy doradców HQ RS ze stroną afgańską na szczeblu ministerstwa obrony (Ministry of Defence – MoD) i ministerstwa spraw wewnętrznych (Ministry of Interim – MoI) oraz innych instytucji centralnych (Sztab Generalny, Komenda Policji) prowadzone są codziennie, z wyjątkiem piątków.
Piątek w kulturze islamu to dzień świąteczny. Misja również uwzględniła to w swoim battle rhythmie. Praca w piątki rozpoczyna się w południe. W podobny sposób realizują zadania doradcy na szczeblu TAAC, pracując z oficerami dowództw i sztabów korpusów. Część oficerów sztabu również jest zobowiązana wykonywać zadania TAA (Train, Advise and Assist) wobec oficerów ANA i ANP z instytucji centralnych oraz szczebla korpusu. Sojusznicy docenili służbę doradców, oficerów sztabu i żołnierzy plutonu ochrony, nadając kilkudziesięciu z nich amerykańskie odznaczenia.
Wprowadzają do XXI wieku
Jak wspomniałem, misja RS realizuje zadania wyłącznie na szczeblu centralnym i korpusu. Jest ostatnim etapem przygotowania Islamskiej Republiki Afganistanu do samodzielnego działania. Oficerowie wkładu narodowego biorą udział w pracach kilkunastu komórek misji mających za zadanie przygotowanie władz afgańskich do pracy w warunkach XXI wieku.
Przykładowo, jednym z cząstkowych zadań jest implementacja systemu informatycznego (Core Inventory Management System – CoreIMS) w logistyce armii i policji afgańskiej. Jest to system umożliwiający realizację wsparcia logistycznego bez konieczności prowadzenia dokumentacji papierowej (property books – księgi obrotu materiałowego) oraz generujący informacje dotyczące aktualnego stanu zapasów, niezbędne do planowania logistycznego. Praca nad wprowadzeniem tego systemu trwa już od 2006 roku i polega na przygotowaniu zarówno operatorów systemu wprowadzających dane, jak i planistów logistyki korzystających z informacji generowanych przez system. Dochodzi do tego konieczność przygotowania infrastruktury informatycznej (dystrybucja serwerów i komputerów oraz zapewnienie dostępu do internetu) niezbędnej do funkcjonowania systemu.
Głównym problemem jest poziom rozwoju cywilizacyjnego społeczeństwa afgańskiego, skąd rekrutowani są operatorzy systemu, czyli ludzie umiejący posługiwać się komputerem i znający język angielski oraz logistykę. Pod tym względem społeczeństwo afgańskie przypomina nasze z drugiej połowy lat 90. XX wieku. Jest to spore wyzwanie dla strony afgańskiej i wielka szansa dla młodych Afgańczyków zakwalifikowanych do pracy w tym systemie. Ogółem misja RS implementuje osiem różnych systemów informatycznych niezbędnych do funkcjonowania nowoczesnego państwa XXI wieku.
Prawie jak … w Ciechocinku
Doradcy pełnią zasadniczą rolę w realizacji celu misji. To oni są pasem transmisyjnym wiedzy i doświadczenia przekazywanego dowódcom, szefom i kierownikom urzędów oraz instytucji centralnych, a także poziomu korpusu. W misji RS obowiązki doradców wypełniają oficerowie, pracownicy wojska (DoD Civilians – pracownicy Departamentu Obrony USA) oraz pracownicy kontraktowi obojga płci. Łączy ich wspólny mianownik, jakim jest posiadanie doświadczenia w służbie i pracy na podobnym szczeblu, na jakim pracują oficerowie i urzędnicy afgańscy. Olbrzymia większość doradców cywilnych to również emerytowani oficerowie oraz emerytowani urzędnicy państwowi (zarówno mężczyźni, jak i kobiety) z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem zawodowym.
Swego czasu wspominałem o PKW Afganistan RSM jako o „najstarszym” PKW, jednak okazało się, że żaden polski oficer nie zawyżał średniej wieku doradców misji.
Z tego względu zatłoczone uliczki w HQ RS w piątkowe przedpołudnia przypominają trochę deptak w Ciechocinku, gdzie paradują pensjonariusze w podobnym wieku. Oczywiście są różnice. Konkretnie trzy. W odróżnieniu od Ciechocinka cywilnych spacerowiczów po HQ ubierają w zasadzie projektanci jednej, znanej na misjach firmy z trzema cyframi w nazwie. W Ciechocinku nikt nie chodzi z 9-milimetrową Berettą w kaburze przy prawym udzie, no i śmigłowce latają tam o wiele rzadziej, a jeżeli już latają, to zdecydowanie wyżej.
komentarze