moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Rozkaz do „Burzy”

80 lat temu gen. Tadeusz Bór-Komorowski, komendant główny Armii Krajowej, wydał rozkaz o rozpoczęciu akcji „Burza”, czyli wzmożonej dywersji lub zbrojnej walki przeciwko Niemcom wycofującym się przed Armią Czerwoną. Celem akcji było też wystąpienie wobec władz sowieckich jako gospodarze polskich ziem i przedstawiciele legalnych władz RP.

Stanowisko strzeleckie na balkonie w Alejach Jerozolimskich 22.

„Wobec wkraczającej na ziemie nasze regularnej armii rosyjskiej wystąpić w roli gospodarza. Należy dążyć do tego, aby naprzeciw wkraczającym oddziałom sowieckim wyszedł polski dowódca mający za sobą bój z Niemcami i wskutek tego najlepsze prawo gospodarza. Miejscowy dowódca polski winien się zgłosić wraz z mającym się ujawnić przedstawicielem cywilnej władzy administracyjnej u dowódcy oddziałów sowieckich i stosować się do jego życzeń” – brzmiał rozkaz z 20 listopada 1943 roku o rozpoczęciu na terenie kraju akcji „Burza”, który wydał gen. Tadeusz Bór-Komorowski, komendant główny Armii Krajowej.

Głównym celem AK miało być powstanie powszechne, które wybuchnie w momencie osłabienia sił III Rzeszy i dotarcia do polskich terenów alianckiej ofensywy z zachodu. – W 1943 roku jednak szybkie zbliżanie się od wschodu Armii Czerwonej i świadomość, że to jej wojska pierwsze wkroczą na nasze ziemie, wymusiły na dowództwie AK zmianę planów dotyczących formy wystąpienia zbrojnego przeciw okupantowi niemieckiemu – mówi dr Tadeusz Kaliski, historyk dziejów Polskiego Państwa Podziemnego. Jak tłumaczy, sytuacja polityczna była wówczas skomplikowana. Po odkryciu w kwietniu 1943 roku w Katyniu masowych grobów polskich oficerów Moskwa zerwała stosunki dyplomatyczne z polskim rządem w Londynie. Władze ZSRS nie uznawały rządu na emigracji ani władz Polskiego Państwa Podziemnego oraz polskiej granicy na wschodzie sprzed września 1939 roku. – Jednocześnie Sowieci popierali podporządkowany sobie komunistyczny Związek Patriotów Polskich i armię pod dowództwem gen. Zygmunta Berlinga – dodaje historyk.

Plan akcji „Burza” zakładał mobilizację oddziałów AK, ich wzmożoną aktywność dywersyjną na tyłach armii niemieckiej lub podejmowanie walki z wycofującymi się przed Armią Czerwoną Niemcami oraz zajmowanie przejętych od nich polskich terenów. Następnie dowódcy AK oraz przedstawiciele Delegatury Rządu na Kraj mieli wystąpić wobec władz sowieckich jako gospodarze polskich ziem oraz przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej i w razie konieczności współdziałać z jednostkami sowieckimi w walce z Niemcami. – W ten sposób AK miała demonstrować polskie prawa do całego terytorium państwa, podkreślać wolę walki z Niemcami i skłaniać Sowietów do uznania władzy rządu RP w Londynie – tłumaczy dr Kaliski.

Sytuacja jednak rozwinęła się inaczej. W nocy z 3 na 4 stycznia 1944 roku Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną granicę Rzeczypospolitej, 11 dni później na Wołyniu oficjalnie rozpoczęła się akcja „Burza”. Żołnierze AK co prawda oswobodzili własnymi siłami wiele miejscowości, wspólnie z Armią Czerwoną zdobyli kilka dużych miast: Wilno, Lwów, Lublin, ale po bitwach Sowieci, mimo współpracy z oddziałami AK, aresztowali ich dowództwo, rozbrajali żołnierzy i wcielali ich przymusowo do armii Berlinga. – Informowani o tym alianci zachodni nie reagowali – podaje historyk. Największą operacją przeprowadzoną przez AK w czasie „Burzy” było zakończone klęską Powstanie Warszawskie. W sumie w akcji trwającej do 26 października 1944 roku wzięło udział blisko 100 tys. żołnierzy AK, prawie połowę ich Rosjanie aresztowali i zamknęli w więzieniach oraz obozach.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Sylwester Braun, ps. Kris

dodaj komentarz

komentarze


Znaki do zmiany. Ze względu na tradycję i bezpieczeństwo
 
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Walka w półcieniu
Zmiany w zadaniach korpusu czy kontynuacja?
Eurokorpus na czele grupy bojowej UE
Mikrodrony nad poligonem
Wojsko szkoli z zarządzania kryzysowego
Rusza program „Szpital Przyjazny Wojsku”
Nowelizacja prawa lotniczego – MON chce listy wysokich budynków
Najważniejsze dni od wielu miesięcy
Jakie podwyżki dla żołnierzy?
Medale za biegówki i skeleton
Następca amunicji 5,56 mm
NATO wzmacnia wschodnią flankę
Pierwsza potyczka w wojnie polsko-bolszewickiej
Siedząc na krawędzi
Fenomen podziemnej armii
Pamięci żołnierzy AK
Na „nieludzką ziemię”
Pete Hegseth: Mamy podobny etos wojownika
„Brave Band ‘25” na półmetku
Mundury do testów
Sprzęt US Army pod opieką Polaków
„Aleo Mout”, czyli odzyskać miasto
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ostatnie szlify na „Wodniku”
Negocjacje czas zacząć
Parośla – laboratorium zbrodni
Szef Pentagonu w Europie
Koniec zimowych zmagań Polaków na Invictus Games
Trzy tysiące Piorunów ze Skarżyska-Kamiennej
AI pod kontrolą
Marynarze i komandosi zwalczają dywersję na morzu
Dobre starty lekkoatletów CWZS-u w hali
Wojna w boksie
What Can Europe Do?
Pilnujemy bezpieczeństwa na Bałtyku
11 lat walki o zdrowie. Pomóżmy Antosi rozwijać się lepiej
Przez uchylone okno
Jak działają sojusznicy
Szef Pentagonu: Polska wzorem dla innych
Zapomniana historia w Hohenfels
Początek zmagań na Invictus Games
Natychmiastowa reakcja polskich myśliwców
Wojsko podsumowało 2024 rok
Invictus Games: Finał siatkówki bez Polaków
Świeże siły w Jasionce
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Wspólna misja – bezpieczeństwo
Niepokonani!
Konsorcjum robotyczne
Great Game of Interests
Foch stawia warunki
Invictus Games. Zawody inne niż wszystkie
Cel: odbudować i być gotowym na zagrożenia
Opanować miasto wspólnymi siłami
Bezpieczeństwo jest najważniejsze
Polska oferta zbrojeniowa dla Ukrainy

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO