moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

IPN szuka ofiar terroru w Białymstoku

Szczątki co najmniej 53 osób – mężczyzn, kobiet i dzieci – odnaleźli archeolodzy podczas prac ekshumacyjnych na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku. Są to zarówno ofiary zbrodni nazistowskich, jak i komunistycznych represji. Prace Instytutu Pamięci Narodowej potrwają do końca września.


Więzienie w Białymstoku, zamienione dziś na areszt śledczy, było w latach wojny i zaraz po niej miejscem kaźni wielu Polaków, także żołnierzy podziemia. Ich szczątki odnajdują dziś badacze Instytutu Pamięci Narodowej.

W czasie dwóch tygodni prac z masowych grobów na terenie byłego ogrodu więziennego archeolodzy wydobyli szczątki 53 osób – mężczyzn, kobiet i dzieci oraz liczne pojedyncze kości należące do co najmniej trzech kolejnych osób.

Pociski i guziki

Są to ofiary hitlerowskiego i komunistycznego terroru, czego dowodzą znajdowane w dołach łuski po niemieckich i sowieckich pociskach. Znajdowane są też przedwojenne i powojenne polskie guziki wojskowe. Wskazuje to, że ofiarami zbrodni byli m.in. żołnierze podziemia, którzy po II wojnie używali także przedwojennego umundurowania.

Według historyków IPN, teren obecnego aresztu śledczego był też miejscem pochówku ofiar nazistowskich zmarłych w więzieniu z głodu i chorób. Stąd odkrywane w grobach szczątki dzieci. Przy ofiarach znaleziono też przedmioty osobiste m.in. powojenną monetę, medaliki, łańcuszki czy fragmenty fajki. – Prace odbywają się w ramach śledztwa dotyczącego zbrodni popełnionych przez okupanta niemieckiego i funkcjonariuszy państwa komunistycznego w latach 1939–1956 – tłumaczy Tomasz Danilecki, rzecznik białostockiego oddziału IPN.


Badania prowadzi grupa archeologów, historyków i antropologów pod kierunkiem prokuratora Zbigniewa Kulikowskiego z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku.

Białystok jest kolejnym miejscem w Polsce, po warszawskich Powązkach, stołecznym cmentarzu na Służewcu czy gdańskiej nekropolii, gdzie IPN przeprowadza ekshumacje. Prace poszukiwawcze rozpoczęto tutaj jesienią zeszłego roku. Odkryto wówczas szczątki blisko 200 osób.

Nieznane ofiary

Specjaliści IPN nie chcą na razie spekulować, ile osób pochowanych jest na terenie białostockiego aresztu. – W okresie powojennym wykonano w tym więzieniu ok. 250 wyroków śmierci, a ponad 100 osób przetrzymywanych w nim zmarło, przywożono tu też żołnierzy podziemia zabitych w obławach – wylicza dr Marcin Zwolski, historyk z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku.

Natomiast podczas niemieckiej okupacji zmarło lub zostało zabitych w więzieniu nawet 6 tys. osób. – Jednak większość z nich wywożono na egzekucje do okolicznych lasów i tam grzebano – dodaje historyk. Jak podkreśla, pierwsze szacunki co do liczby pochowanych osób będą możliwe po określeniu obszaru pola grobowego, na którym mogą znajdować się pochowani ludzie. – Przebadany na razie teren obejmuje pas długości 80–90 metrów i szerokości 6 metrów – zaznacza dr Zwolski. Jednak obszar, na którym mogą znajdować się szczątki, może być nawet kilkukrotnie większy. Istnieje też prawdopodobieństwo, że groby są pod pobliskimi blokami mieszkalnymi, gdzie w przeszłości w czasie prac budowlanych znajdowano ludzkie kości.

Cały czas z wydobytych szczątków pobierany jest materiał genetyczny, który naukowcy z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów porównają z próbkami pochodzącymi od rodzin ofiar. Dlatego IPN apeluje do krewnych osób, które mogły zginąć w białostockim areszcie, o zgłaszanie się w celu oddania próbki materiału biologicznego.

Prace w Białymstoku potrwają do końca września. – Na pewno jednak na tym nie zakończymy i wrócimy tu wiosną przyszłego roku – stwierdza historyk IPN.

Wydobyte podczas ekshumacji szczątki przechowywane są w jednym z miejskich zakładów pogrzebowych. W październiku zostaną przeniesione do podziemi kościoła Ducha Świętego w Białymstoku, a po zakończeniu całej ekshumacji planowany jest ich uroczysty pogrzeb.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: IPN

dodaj komentarz

komentarze


Bezpieczeństwo jest najważniejsze
 
Marynarze i komandosi zwalczają dywersję na morzu
What Can Europe Do?
Koreański koncern zaprzecza medialnym doniesieniom
Eurokorpus na czele grupy bojowej UE
Nowy eksponat w krakowskim muzeum
Z misją wracają do Rumunii
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wojsko podsumowało 2024 rok
Europa chce wydawać na obronność więcej i… racjonalniej
Broń, która niszczy radary wroga
Święto żołnierzy AK już za tydzień!
Opanować miasto wspólnymi siłami
Nie żyje Juliusz Kulesza „Julek”
Great Game of Interests
Starty na medal w short tracku, biegach narciarskich i snowboardzie
Po medale w sprincie drużynowym
Następca amunicji 5,56 mm
Bałtyk pod strażą
Zbrodnia w świecie rzeczy
Będą nowe centra szkoleń specjalistycznych dla terytorialsów!
Kandydaci na terytorialsów przekroczyli bramy koszar
Rusza kwalifikacja wojskowa
Eksperyment OM, czyli 10 Brygada Kawalerii
Przeprowadzka CSWOT-u
Cztery medale biegaczki „armii mistrzów”
Wojskowy kurs dla pozorantów
Kawalerzysta z Battle of Britain
Liczymy na medale!
Posłowie o wojskach medycznych
Generacje obok siebie
Jałta. Symbol zdrady
Polacy i Kanadyjczycy szkolą ukraińskich żołnierzy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Niemożliwe nie istnieje
Hub w Rzeszowie pod parasolem ochronnym
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Siedząc na krawędzi
Zawiszacy na ratunek
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Polscy żołnierze wracają na zimowe wojskowe igrzyska
To nie mogło się udać, ale…
„Aleo Mout”, czyli odzyskać miasto
Dariusz Łukowski pokieruje BBN-em
Na zagraniczne kursy razem z rodziną?
Niezwyciężeni na start!
Zbrojeniowa misja gospodarcza
„Feniks” z pomocą dla… przedszkolaków
Na gąsienicach zaminować teren
Żołnierze nadal grają z WOŚP
Bezpieczeństwo na Bałtyku
„Ferie z WOT” na poligonie w Żaganiu
Służby badają okoliczności samobójstwa żołnierza
Polska nie zawiesza współpracy z Koreą Południową
Świeże siły w Jasionce
Przetrwać w lodowatej wodzie
Rusza program „Szpital Przyjazny Wojsku”
Znaki do zmiany. Ze względu na tradycję i bezpieczeństwo
Druga zmiana zameldowała się na granicy
Polska oferta zbrojeniowa dla Ukrainy
„Husarz" w rękach Polaka

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO