Chińska armia przeszła w styczniu największą od 31 lat reorganizację. Zmiany można określić jako przełomowe. Dotyczą one najwyższych struktur dowodzenia. Zmieniła się ich liczba, ale przede wszystkim zadania i obszar odpowiedzialności. Pekin postanowił też, że czwartym rodzajem sił zbrojnych będą strategiczne wojska rakietowe. O niektórych przeprowadzonych zmianach poinformowano dopiero w lutym.
Z wojskowego punktu widzenia przeprowadzone zmiany w strukturze sił zbrojnych mają znaczenie przełomowe. Siedem, utworzonych w 1985 roku, okręgów wojskowych zastąpiono pięcioma dowództwami teatrów działań, nazwanych „zhan qu”, czyli „strefy walki”. Dotychczasowe dowództwa zajmowały się głównie sprawami administracyjnymi i personalnymi. Tymczasem nowo powstałe zostały od tego odciążone. Ich głównym zadaniem jest przygotowanie i prowadzenie działań bojowych.
Eksperci zajmujący się siłami zbrojnymi Państwa Środka zauważają, że nastąpiło też przesunięcie punktów ciężkości. W przeszłości uwaga chińskich wojskowych skupiała się na ochronie północnych granic. To dlatego, że od lat 60. Chiny uważały za główne zagrożenie Związek Sowiecki. Teraz za ważniejsze kierunki Pekin uznał zachód oraz morza: Południowochińskie i Wschodniochińskie. To kluczowe obszary z punktu widzenia gospodarczych i strategicznych interesów Chin. Jednocześnie, ze względu na liczne spory terytorialne, są to miejsca wybuchu potencjalnych konfliktów zbrojnych.
Dowództwo Zachodnie, największe terytorialnie, obejmuje m.in. trzy autonomiczne regiony, w tym Tybet i Sinciang-Ujgur, których rdzenni mieszkańcy nie okazują zadowolenia z bycia obywatelami Chin. Dowództwo odpowiada również za granicę z Indiami, z którymi relacje polityczne są podszyte nieufnością. Przyczyną jest nieuregulowany spór graniczny oraz bliskie relacje polityczno-wojskowe pomiędzy Pekinem a starym rywalem Indii – Pakistanem. Dowództwo będzie skupiać jedną trzecią wojsk lądowych, ale jednocześnie jako jedyne nie posiada dostępu do morza, a tym samym sił morskich.
Dowództwo Południowe obejmuje granice z państwami Azji Południowo-Wschodniej oraz Morze Południowochińskie. Pekin toczy tu spory m.in. z Wietnamem i Filipinami o wyspy na Morzu Południowochińskim. Z kolei Dowództwo Wschodnie będzie nadzorować rejony obejmujące m.in. wyspy na Morzu Wschodniochińskim, o które Chiny spierają się z Japonią. Co więcej, na granicy obu akwenów leży Tajwan, traktowany przez chińskich komunistów jako zbuntowana prowincja.
Dowództwo Północne ma w swojej strefie odpowiedzialności granice z Koreą Północną oraz Rosją i Mongolią. Tu przynajmniej na razie nie ma konfliktów. Natomiast Dowództwo Centralne obejmuje stolicę kraju, akweny na styku mórz Wschodniochińskiego i Żółtego oraz kilka prowincji wewnętrznych.
Dotychczasowe dowództwa regionalne były strukturami Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, czyli wojsk lądowych, której generalicja od początku istnienia komunistycznego porządku ma pozycję dominującą. Stąd w symbolice oznak okręgów był tylko karabin. Lotnictwo wojskowe i siły morskie długo były traktowane jako jej służby pomocnicze, co znajdowało swe odbicie w ich nazewnictwie, Siły Powietrzne i Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. Stworzone dowództwa teatrów działań pokazują, że reformatorzy dążą do idei połączoności. W symbolice oznak dowództw – obok karabinu – znalazły się skrzydła, kotwica, a także pocisk rakietowy. Ten ostatni element pojawił się dlatego, że 31 grudnia 2015 roku dotychczasowe Drugie Siły Artylerii (strategiczne wojska rakietowe) przekształciły się w Siły Rakietowe Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. Oznacza to, że są one czwartym rodzajem sił zbrojnych. Niewiele ujawniono o powstałych Siłach Wsparcia Strategicznego, które mają zapewniać bezpieczeństwo m.in. w obszarach kosmosu i cybernetyki. Kolejną nową strukturą jest Dowództwo Generalne Armii, czyli sił lądowych.
Pomimo dążenia do połączoności pozycja „zielonych” jest nadal bardzo silna. Pięciu nowych dowódców wywodzi się z wojsk lądowych, ale być może w nieodległej przyszłości na czele „morskich” teatrów staną admirałowie. Coraz aktywniejsze poczynania Chin na morzach, czego ostatnim przykładem jest budowa bazy morskiej w Dżibuti, we wschodniej Afryce, sprawiają, że znaczenie sił morskich wzrasta. Coraz ważniejsze staje się również lotnictwo.
Nowy podział wojskowy terytorium Chin (źródło: straitstimes.com)
Dowództwo Teatru Centralnego – Pekin
Miasta wydzielone – Pekin, Tiencin
Prowincje – Hebei, Henan, Hubei, Shanxi, Szantung
Dowództwu Teatru Południowego – Kanton
Prowincje – Guangdong, Hajnan, Hunan, Junnan, Kuejczou
Regiony autonomiczne – Kuangsi
Specjalne regiony administracyjne – Hongkong, Makau
Dowództwo Teatru Północnego – Shenyang
Prowincje – Heilongjiang, Jilin, Liaoning
Regiony autonomiczne – Mongolia Wewnętrzna
Dowództwo Teatru Wschodniego – Nankin
Miasta wydzielone – Szanghaj
Prowincje – Anhui, Fujian, Jiangsu, Jiangxi, Zhejiang
Dowództwo Teatru Zachodniego – Lanzhou (według „South China Morning Post” siedziba dowództwa jest w Chengdu)
Miasta wydzielone – Chongqing
Prowincje – Gansu, Qinghai, Shaanxi, Syczuan
Regiony autonomiczne – Ningxia Hui, Sinciang-Ujgur, Tybet
komentarze