moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Finowie pod bronią

Od 4 kwietnia Finlandia jest członkiem NATO. Ten skandynawski kraj wnosi do Sojuszu rozbudowany system obronny, oparty na obronie totalnej, gdyż przez kilkadziesiąt lat musiał samodzielnie zapewniać sobie bezpieczeństwo. Finlandia, choć ma tylko około 5,6 mln mieszkańców, jest przygotowana w razie zagrożenia wojną do szybkiego zmobilizowania nawet ćwierć miliona rezerwistów.

Finlandia zdecydowała się na rozpoczęcie procesu akcesyjnego do NATO dopiero w 2022 roku po pełnoskalowej napaści Rosji na Ukrainę. Finowie uznali, że w obliczu agresywnej polityki Moskwy wobec sąsiadów bezpieczeństwa nie zapewni ich państwu ani członkostwo w Unii Europejskiej, ani też dwustronna i wielostronna współpraca militarna z członkami Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Nieobecność Finlandii w NATO była konsekwencją wyborów podjętych podczas II wojny światowej. Wrogość rządzonego przez Józefa Stalina Związku Sowieckiego, który zaatakował ten kraj jesienią 1939 roku, spowodowała, że Finlandia była zmuszona do zawarcia sojuszu z Trzecią Rzeszą. Po jej porażce skandynawskie państwo znalazło się w trudnym położeniu politycznym. Aby uratować niepodległość kraju, władze podpisały w 1948 roku z Sowietami „Umowę o przyjaźni, współpracy i wzajemnym wsparciu”, która ograniczyła na ponad 40 lat swobodę Helsinek w polityce zagranicznej. Dlatego też w okresie zimnej wojny Finlandia choć utrzymywała dobre relacje z krajami Zachodu, nie wstąpiła do NATO czy Unii Europejskiej. Takie ograniczanie przez mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa w zamian za brak interwencji w jego politykę wewnętrzną zaczęto z czasem nazywać terminem finlandyzacja.

 

Siły terytorialne w odpowiedzi na narzucone ograniczenia

Duży wpływ na powojenną wojskowość Finlandii miał trakt pokojowy zawarty w 1947 roku w Paryżu pomiędzy Helsinkami a państwami koalicji antyhitlerowskiej. Na żądanie Związku Sowieckiego znalazły się w nim zapisy dotyczące m.in. maksymalnej liczebności fińskich sił zbrojnych oraz ich struktury organizacyjnej – miały one składać się z wojsk lądowych, sił powietrznych i marynarki wojennej. Stąd Finlandia nie mogła posiadać odrębnych wojsk obrony terytorialnej. Ograniczenia traktowe w polityce zagranicznej i obronności Finlandia przestała uwzględniać dopiero po rozpadzie Związku Sowieckiego. Fiński parlament w 2007 roku uchwalił ustawę umożliwiającą utworzenie sił terytorialnych, Maakuntajoukot, które bywają określane jako ochotnicze siły rezerwowe. Obecnie istnieje 28 kompanii podporządkowanych dowództwom terytorialnym.

Finlandia utrzymuje siły zbrojne, w których jest około 24 tys. żołnierzy w służbie czynnej. Większość z nich stanowią poborowi, gdyż utrzymywana jest obowiązkowa służba wojskowa. Szkolenie żołnierzy z poboru trwa zależnie od specjalności i stopnia wojskowego od sześciu do 12 miesięcy. Do tego co roku na ćwiczenia powoływane są tysiące rezerwistów. Dlatego też w razie zagrożenia Finlandia może szybko powiększyć siły zbrojne do 280 tysięcy. W stworzeniu bardzo efektywnego systemu szkolenia i mobilizacji wojsk „pomógł” Finom Związek Sowiecki, który nie narzucił w traktacie pokojowym ograniczeń co liczebności rezerw.

W czasie pokoju liczące około 17 tys. żołnierzy wojska lądowe są zorganizowane m.in. w pięć brygad bojowych, w tym pancerną i zmechanizowaną. Jednak w wypadku ogłoszenia mobilizacji sformowano by kolejne brygady i bataliony.

Jako że Finowie chcą wykorzystać do celów obronnych wysoki poziom zalesienia kraju, liczne bagna i jeziora, większość sił lądowych mają stanowić po mobilizacji jednostki lekkie, które dysponują nowoczesnymi systemami przeciwpancernymi oraz dużą liczbą moździerzy. Tych ostatnich jest w fińskim arsenale ponad 1300.

Trochę sprzętu rosyjskiego, trochę zachodniego

Do zakończenia zimnej wojny główne systemy uzbrojenia wojsk lądowych produkowano w kraju lub importowano ze Związku Sowieckiego. Sprzęt zachodni, aby nie drażnić Moskwy, Finowie zaś kupowali głównie od nienależącej do NATO sąsiedniej Szwecji. Skutki wspomnianego politycznego zawieszenia między wschodem i zachodem widać do dziś. W służbie są więc zarówno 102 szwedzkie bojowe wozy piechoty CV9030, jak sowieckie BWP-2/2MD (110 szt.). Jeśli chodzi o transportery opancerzone, to dominują krajowej konstrukcji kołowe Sisu XA-180/185/202/203 i AMV, których jest około 500. Finowie mają też sowieckie transportery gąsienicowe MTL-B oraz przegubowe szwedzkie Bv206. Po zakończeniu zimnej wojny Finowie zrezygnowali z czołgów kupionych w Związku Sowieckim. Fińska armia zastąpiła T-72 sprzętem niemieckim. Sto wozów Leopard 2A6 odkupiono od Holandii oraz 139 Leopardów 2A4 i bazujących na nich pojazdów specjalnych od Niemiec.

Podobna dwoistość występuje też w wyposażeniu artylerii, gdzie systemami sowieckimi są holowane haubice D-30 kalibru 122 mm i armaty 2A36 Hiacynt-B kalibru 152 mm oraz samobieżne działa 2S1 Goździk. Własne armatohaubice holowane 155 K 83 i 155 GH 52 APU Finowie stworzyli według standardu zachodniego, czyli kalibru 155 mm. Podstawową fińskiej artylerii samobieżnej będą koreańskie haubice K9 kalibru 155 mm. W listopadzie postanowiono kupić kolejne 38 sztuk za 134 mln euro. Dotąd zamówiono 96 koreańskich dział. Dla artylerii rakietowej Finowie kupili za to 36 poenerdowskich wyrzutni RM-70 i 34 M270 MLRS od Danii i Holandii. W ubiegłym roku na potrzeby tego sprzętu postanowiono nabyć amunicję dalekiego zasięgu.

W odniesieniu do broni strzeleckiej siły zbrojne Finlandii dysponują różnymi typami karabinków automatycznych wywodzących się od AK-47 na nabój 7,62x39 mm. Najwięcej w ich arsenale jest karabinków RK 62, które w latach 1962–1994 wyprodukowały fińskie firmy Valmet i Sako. Poza tym w latach dziewięćdziesiątych na potrzeby mobilizacyjne kupiono w Niemczech broń po armii NRD oraz chińskie karabinki typu 56 będące wersją kałasznikowa. Najnowszym fińskim karabinkiem jest produkowany w kraju od 1995 roku RK 95. Prawdopodobnie w najbliższych latach Finlandia rozpocznie – we współpracy ze Szwecją – proces przezbrajania na broń strzelecką według standardów NATO. 27 marca Dowództwo Logistyki Fińskich Sił Zbrojnych, szwedzka Administracja Materiałów Obronnych i spółka Sako Ltd podpisały dziesięcioletnią umowę ramową (może być przedłużana do końca 2053 roku) na jej zakup. Na razie fińska armia chce przetestować kilka nowych typów broni oferowanych przez Sako.

Silna marynarka wojenna

Finlandia jest krajem morskim, a długość jej linii brzegowej, bez wysp, wynosi 1126 km. Uwzględniając zaś wyspy jest cztery razy większa. Z punktu widzenia militarnego kluczowe znaczenie z powodu sąsiedztwa Rosji ma Zatoka Fińska. Dlatego też Finowie inwestują w marynarkę wojenną. Obecnie dysponuje ona ośmioma ścigaczami rakietowymi typu Hamina i Rauma uzbrojonymi w szwedzkie pociski przeciwokrętowe RBS-15. Potencjał bojowy fińskiej floty wzrośnie, gdy wcielone zostaną do służby cztery korwety typu Pohjanmaa o wyporności 4300 t. Budowa pierwszej ma się rozpocząć jesienią 2023 roku. Wszystkie korwety powinny wejść do służby w 2029 roku.

Finowie posiadają już znaczące siły do działań minowych. W ich flocie jest pięć stawiaczy min, trzy niszczyciele min i dziesięć trałowców. Jednak najwięcej, ponad 200, jest małych jednostek transportowych i desantowych. Poza okrętami fińskie wybrzeża strzegą statyczne stanowiska artylerii i mobilne wyrzutnie pocisków RBS-15.

Finlandia dysponuje też silnym lotnictwem. Obecnie jego trzon stanowią 62 samoloty wielozadaniowe F/A-18C/D Hornet, które w latach dziewięćdziesiątych zastąpiły sowieckie MiG-21bis i szwedzkie J35 Draken. Maszyny te do końca obecnej dekady będą wymienione na F-35A Lightning II. W lutym 2022 roku Finlandia zamówiła ich 64 za około 8,4 mld euro. Poza F/A-18 fińskie siły powietrzne mogą użyć w misjach bojowych uzbrojone treningowe odrzutowce produkcji brytyjskiej. Z 50 maszyn Hawk Mk 51 zakupionych w 1977 roku w służbie jest nadal dziewięć. Poza tym siły powietrzne mają jeszcze siedem samolotów Hawk Mk 51A nabytych w 1993 roku oraz 16 z 18 Hawk Mk 66 odkupionych w 2007 roku od Szwajcarii. Podstawę lotnictwa transportowego stanowią maszyny C-295, których kupiono trzy, ale możliwe że zostaną zamówione następne. Od lat osiemdziesiątych użytkowane są trzy odrzutowce Learjet 35A/S.

Finowie zrezygnowali też z rosyjskich śmigłowców. Zdecydowano, że użytkownikiem wiropłatów będzie tylko lotnictwo wojsk lądowych. Obecnie ma ono batalion śmigłowców dysponujący 20 transportowymi NH90 i siedmioma lekkimi MD500. Jednostka ta wraz batalionem wojsk specjalnych i batalionem wsparcia tworzy Pułk Utti Jaeger.

Z pewnością Finowie będą kontynuowali modernizację swych sił zbrojnych, by podnieść ich potencjał bojowy. Ułatwi to zwiększony budżet ministerstwa obrony. Resort ma do dyspozycji miliard euro więcej niż w 2022 roku. Na zakupy materialne przewidziano 1,6 mld euro, około dwa razy więcej niż przed rokiem.

Tadeusz Wróbel , publicysta „Polski Zbrojnej”

autor zdjęć: www.defmin.fi

dodaj komentarz

komentarze

~Jerzy
1715265540
Finlandia nie jest państwem skandynawskim, tylko nordyckim.
FC-24-33-3E

Jesień przeciwlotników
 
Aplikuj na kurs oficerski
Zmiana warty w PKW Liban
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
„Szczury Tobruku” atakują
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Terytorialsi zobaczą więcej
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Homar, czyli przełom
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Zyskać przewagę w powietrzu
„Feniks” wciąż jest potrzebny
Olympus in Paris
Transformacja wymogiem XXI wieku
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Co słychać pod wodą?
Ustawa amunicyjna podpisana przez prezydenta
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Medycyna „pancerna”
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Polskie „JAG” już działa
Mniej obcy w obcym kraju
Determinacja i wola walki to podstawa
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pożegnanie z Żaganiem
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Bój o cyberbezpieczeństwo
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Karta dla rodzin wojskowych
Czworonożny żandarm w Paryżu
Ogień Czarnej Pantery
Szkoleniowa pomoc dla walczącej Ukrainy
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Olimp w Paryżu
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Wybiła godzina zemsty
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Setki cystern dla armii
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Ostre słowa, mocne ciosy
Jak Polacy szkolą Ukraińców

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO