Msza w intencji powstańców wielkopolskich, salwa honorowa i apel pamięci – tak w Warszawie upamiętniono rocznicę wybuchu sto lat temu największego zwycięskiego powstania w dziejach Polski. Podczas uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza przypomniano też, że powstanie wpłynęło na kształt granic naszego kraju po I wojnie światowej.
– Oddajemy dziś hołd uczestnikom insurekcji sprzed stu lat i jesteśmy dumni z naszych przodków walczących w tym zrywie – mówił Marek Woźniak, marszałek województwa wielkopolskiego przed Grobem Nieznanego Żołnierza podczas warszawskich obchodów rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego. Podkreślił, że do walki sto lat temu stanęli gimnazjaliści, ziemianie, przemysłowcy i żołnierze wracający z wojny. Nie było w Wielkopolsce rodziny, która nie włączyłaby się do powstania, walcząc lub pomagając walczącym. – Zryw był triumfem solidarności społecznej i efektem patriotyzmu polskiego społeczeństwa, które pod pruskim zaborem nie zarzuciło marzeń o niepodległości – zaznaczył marszałek. Dodał też, że przez kolejne lata licząca 130 tys. żołnierzy Armia Wielkopolska, która powstała z pospolitego ruszenia, była ważną częścią polskiego wojska i zasłużyła się w walkach z bolszewikami.
– Walka podjęta przed stuleciem przez naszych rodaków jest dowodem, że warto i trzeba przelewać krew, aby pokazać, że Polska ma prawo do wolności – powiedział z kolei Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zaakcentował jednocześnie, że wielkopolskie społeczeństwo zostało wychowane w patriotyzmie zgodnie z hasłem „nic dla siebie, wszystko dla ojczyzny”. – To hasło powinno być testamentem powstańców dla naszego pokolenia – dodał Kasprzyk.
Podczas uroczystości na placu Piłsudskiego odbył się apel pamięci, została oddana salwa honorowa, a delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.
Dzisiejsze uroczystości rozpoczęła msza odprawiona w południe w Bazylice Archikatedralnej pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w intencji powstańców wielkopolskich. Uczestnikom obchodów rozdawano jednodniówki „Polski Zbrojnej” wydane z okazji stuletniej rocznicy zrywu.
Natomiast Instytut Pamięci Narodowej przygotował portal internetowy poświęcony temu wydarzeniu. Ma on charakter edukacyjny. Jego zadaniem jest także upamiętnienie powstania. Znalazły się tam informacje o powstańczym zrywie, m.in. teksty historyków, archiwalne zdjęcia oraz audycje radiowe i telewizyjne. Portal zostanie uroczyście zainaugurowany dziś o 17.00 podczas uroczystości w Belwederze.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Do połowy stycznia wyzwolono większą część Wielkopolski. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, zawarty między Niemcami i państwami ententy 16 lutego 1919 roku, a ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
W tym roku obchodzimy 100. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Z tej okazji przygotowaliśmy specjalne wydanie „Polski Zbrojnej”. Jego mecenasami są: PKN Orlen, Polska Spółka Gazownictwa; Fundacja PGNiG „Rozgrzewamy polskie serca” oraz Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A.
Zapraszamy do lektury!
autor zdjęć: UdSKiOR, Paweł Sobkowicz
komentarze