MON będzie więc wybierało pomiędzy konstrukcją sprawdzoną w boju przez największą i najsilniejszą armię świata a rozwiązaniem, które zawiera w sobie wszystko co najlepsze w dziedzinie techniki rakietowej i radarowej zdołała opracować w ostatnich latach zachodnioeuropejska zbrojeniówka – tak o kolejnym etapie budowy polskiej tarczy pisze Krzysztof Wilewski, dziennikarz portalu polska-zbrojna.pl.

Kilka dni temu MON zdecydowało, że do kolejnego etapu postępowania ws. pozyskania przez polską armię zestawów rakietowych średniego zasięgu dostali się jedynie amerykański Raytheon i francusko-włoskie konsorcjum Eurosam. Pierwsi oferują Polsce system Patriot, drudzy – zestawy SAMP/T. Polska armia jest wreszcie na ostatniej prostej w sprawie zakupu rakietowych zestawów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej średniego zasięgu o kryptonimie Wisła. Ministerstwo Obrony Narodowej po prawie rocznych rozmowach z producentami tego typu uzbrojenia ogłosiło, że ostatecznego wyboru dokona pomiędzy dwoma systemami – amerykańskimi Patriotami i europejskimi SAMP/T.

Szczerze mówiąc, od samego początku procedury pozyskania zestawów Wisła byłem przekonany, że do finału zakwalifikują się właśnie te rozwiązania. Pierwszą sprawą jest szybkość realizacji. Wojskowi eksperci nie ukrywali, że szukają systemu rakietowego, który wejdzie do służby nie za pięć, sześć lat, a za dwa, maksymalnie trzy lata. Zapewne z tego powodu z rywalizacji odpadł system Meads, proponowany przez Lockheada. Jest to przecież produkt, którego nie ma jeszcze w wyposażeniu żadnej armii świata i który nie wiadomo kiedy stanie się pełnoprawnym, gotowym do wprowadzenia do służby zestawem rakietowym.

Inną przesłanką, która wskazywała na to, że do ostatecznej rywalizacji zakwalifikują się jedynie Amerykanie z Raytheona i Europejczycy z MBDA i Thalesa, jest głoszona ostatnio na każdym kroku „sojusznicza interoperacyjność”, czyli zdolność armii do bezproblemowej współpracy na polu walki z innymi wojskami NATO.

Z racji naszego położenia geograficznego oraz obecnych (a pewnie i przyszłych) sojuszy militarnych nasza armia powinna kupować uzbrojenie jeśli nie takie samo, to w jak największym stopniu kompatybilne z tym, jakie znajduje się w wyposażeniu sił zbrojnych naszych aliantów. Dzięki takiemu rozwiązaniu w przypadku zestawów rakietowych średniego zasięgu jak zepsuje się nam radar, skorzystamy z urządzenia sojusznika, gdy zabraknie rakiet, podobnie. Warunek „natowskiej interoperacyjności” dyskwalifikuje więc nie tylko amerykański system Meads, którego nikt jeszcze nie ma, ale również izraelski system David`s Sling, który także brał udział w dialogu technicznym.  

Zastanawiający był dla mnie udział strony izraelskiej w postępowaniu na Wisłę. Skoro izraelskie rozwiązanie opracowano nie tylko w oparciu o amerykańską technologię (konkretniej Raytheona), ale również za amerykańskie pieniądze, zasadne jest pytanie, na ile realne było przekazanie nam, w razie wygrania przez Izraelczyków przetargu, praw do tych rozwiązań?

Reasumując, od początku postępowania w sprawie Wisły spodziewałem się, że na ostatniej prostej zostaną dwa systemy – Patrioty oraz SAMP/T. Nie ukrywam, że współczuję oficerom, którzy będą musieli wybrać pomiędzy tymi systemami. Czemu? Bo oba są bardzo dobre i w mojej ocenie porównywalne jeśli chodzi o możliwości bojowe.

Każdy z systemów ma swoje słabe i mocne strony. Nie wchodząc zbyt szczegółowo w ich specyfikację techniczną, bo nie czuję się w dziedzinie OPL specjalistą, mogę ocenić jedynie, że niewątpliwą zaletą Patriotów jest fakt, iż są to zestawy nie tylko sprawdzone w boju przez najsilniejszą obecnie armię świata, ale również konsekwentnie przez nią ulepszane na podstawie doświadczeń i wniosków zebranych podczas działań bojowych. Wersja Patriotów, którą proponuje się nam w ramach Wisły, jeśli chodzi o możliwości, dzieli przepaść od pierwszych zestawów, które pojawiły się w służbie pod koniec lat siedemdziesiątych.

Wśród słabych stron Patriotów na pierwszym miejscu jest ich koszt, bo są to obecnie jedne z najdroższych, jak nie najdroższe, systemy rakietowe średniego zasięgu. Na drugim miejscu wskazałbym opory Amerykanów do dzielenia się z nami swoimi technologiami. Choć od momentu rozpoczęcia postępowania ich stanowisko zmieniło się w tej sprawie bardzo mocno, to i tak jestem zdania, że mogą (a właściwie powinni) dać nam znacznie więcej.

Jeśli chodzi o propozycję konsorcjum Eurosam, to w mojej ocenie jej największą zaletą jest duża wola (bo to na razie tylko deklaracje i zasadne jest pytanie, na ile są realne) do polonizacji systemu SAMP/T. W kwestii spaw technicznych na plus przemawia do mnie również „świeżość” zestawów SAMP/T. Ponieważ opracowano je pod koniec lat dziewięćdziesiątych, zbudowano je w oparciu o wnioski z najnowszych konfliktów zbrojnych. Dzięki temu są one nieco lepiej (niż Patrioty) przygotowane do walki z nowymi typami zagrożeń powietrznych, jak np. bezzałogowce.

Tak więc wybór pomiędzy Pariotami i SAMP/T nie będzie ani łatwy, ani przyjemny. Musimy się bowiem zdecydować nie tylko na najlepsze rozwiązanie z punktu widzenia technicznego i bojowego, ale również z punktu widzenia naszych obecnych (i przyszłych) sojuszy militarnych i politycznych.