Przeprowadzony przez Chiny test broni hipersonicznej miał zdaniem mediów całkowicie zaskoczyć amerykańskie środowisko wywiadowcze. Co więcej, może też stanowić nową cezurę w historii zbrojeń strategicznych. Czy w tym militarnym wyścigu Stany Zjednoczone pozwolą narzucić sobie zasady gry rodem z chińskiego weiqi?
Kilka tygodni temu brytyjski dziennik „Financial Times” ujawnił informacje o przeprowadzonym przez Chiny w sierpniu teście nowego systemu hipersonicznego. Nie był on pierwszym w historii chińskich systemów hipersonicznych, dość wspomnieć tutaj o zademonstrowanym dwa lata temu pocisku DF-17 o zasięgu ok. 2 tys. km. Tym razem był to jednak test systemu strategicznego, który wedle doniesień w pełni okrążył kulę ziemską, zanim spadł ok. 30 km od wyznaczonego celu. Celność pozostawia zatem jeszcze wiele do życzenia, lecz parametry związane z zasięgiem oraz szybkością pojazdu szybującego imponują. Strona chińska zaprzecza powyższym rewelacjom, twierdząc, iż mieliśmy do czynienia z próbą pojazdu kosmicznego wielokrotnego użytku, jednak utajnienie tego wydarzenia każe przypuszczać, że jest to jedynie zasłona dymna.
Szybujące systemy hipersoniczne w przeciwieństwie do głowic pocisków balistycznych nie poruszają się po ściśle określonej trajektorii, są zatem większym wyzwaniem dla systemów przechwytujących. Co więcej wznoszą się one na mniejszą wysokość, co implikuje kolejne trudności związane z ich śledzeniem. Obecnie używane systemy wczesnego ostrzegania szczebla strategicznego ukierunkowane są bowiem na systemy balistyczne właśnie. Wreszcie zasięg, który ma umożliwiać przeprowadzenie ataku na USA od strony Bieguna Południowego, a nie północnego, co pozwoliłoby na całkowite ominięcie systemów obrony antyrakietowej. Wszystkie te czynniki sprawiają, że przewodniczący amerykańskiego połączonego kolegium szefów sztabów gen. M. Milley określił chiński test wydarzeniem o randze zbliżonej do wystrzelenia przez ZSRR Sputnika z 1957 roku. Wówczas Stany Zjednoczone doświadczyły olbrzymiego szoku, po raz pierwszy w historii znalazły się bowiem w zasięgu broni rywala. Dziś podobnym szokiem mogą okazać się nowe zdolności i systemy uzbrojenia Państwa Środka.
Amerykańsko-chińska rywalizacja nabiera tempa. Chiny rzucają Stanom Zjednoczonym wyzwanie na morzu i w przestrzeni kosmicznej. Rozwijają nowe systemy uzbrojenia w sposób komplementarny, nie tyle odpowiadając na amerykańskie zdolności, co samemu narzucając nowe obszary rywalizacji. Jak ujął to Henry Kissinger, chińska kultura strategiczna bliższa jest grze w weiqi, w Europie bardziej znanej pod japońską nazwą „go”, niż europejskim szachom. Polega ona na zajmowaniu kolejnych pól, aby uniemożliwić ich zajęcie stronie przeciwnej, a tym samym wytrącić jej możliwość ruchu. Zbijanie kolejnych pionków i figur nie jest tu najważniejszym celem. I właśnie przykładem takiego działania może być rozwój systemów hipersonicznych. Jeśli zestawić to z niedawnymi doniesieniami na temat gwałtownego zwiększania przez Pekin liczby silosów przeznaczonych dla pocisków międzykontynentalnych, może się okazać, że w perspektywie kilku lat zostaną w nich rozmieszczone systemy podobne do tego testowanego w sierpniu. I to Stany Zjednoczone będą zmuszone znaleźć jakąś formę odpowiedzi na chińskie posunięcia albo przyjąć do wiadomości fakt, iż są podatne na nowy rodzaj zagrożenia.
Broń hipersoniczną bez wątpienia należy uznać za element zakłócający równowagę strategiczną, pod pewnymi względami można doszukiwać się tu podobieństw do systemów obrony antybalistycznej z końca lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Rozwiązaniem ówczesnych problemów okazał się dialog rozbrojeniowy, uwieńczony podpisaniem w 1972 roku układów SALT oraz ABM (o ograniczeniu systemów strategicznych oraz antybalistycznych). Bez wątpienia Stany Zjednoczone chciałyby dziś zaangażować ChRL w podobne rozmowy, nie wydaje się jednak, by była ona nimi w jakikolwiek sposób zainteresowana. Z ekonomicznego punktu widzenia Chiny wciąż znajdują się na fali wznoszącej, z historycznego – dążą do odbudowania poczucia dumy narodowej po stuleciu hańby i upokorzeń, jak określają okres od wojen opiumowych po proklamowanie Chińskiej Republiki Ludowej. Wreszcie pod względem militarnym wciąż mają świadomość amerykańskiej przewagi jakościowej. Kompilacja tych trzech czynników przekłada się na smutną konstatację o tym, że w nadchodzących latach globalna sytuacja bezpieczeństwa będzie charakteryzować się niskim stopniem stabilności strategicznej, a jednocześnie wysokim stopniem zagrożenia militarnego.
autor zdjęć: China Military
komentarze