W czasie gdy Polska i Sztab Generalny Wojska Polskiego obchodzą stulecie istnienia, a Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego przygotowuje się do uczczenia 70. rocznicy swojego powstania, niezmiennie i słusznie koncentrujemy naszą uwagę na zmieniających się zagrożeniach, z którymi Sojusz mierzył się przez lata. Cztery lata po zakończeniu drugiej wojny światowej powołano do życia NATO, aby zapewnić zbiorowe bezpieczeństwo narodom, które doświadczały wyłaniającego się komunistycznego zagrożenia ze strony Związku Radzieckiego. Obecnie Sojusz Północnoatlantycki próbuje sprostać nowym wyzwaniom bezpieczeństwa i czyni to w nieprzewidywalnym środowisku politycznym.

W celu odstraszania oraz obrony społeczeństw i terytoriów przed jakimikolwiek zagrożeniami czy wyzwaniami należy wzbudzić w przeciwniku zwątpienie lub obawę przed konsekwencjami jego ewentualnego działania. Adwersarz nie może mieć wątpliwości co do naszych intencji reagowania na zagrożenia. Nasza odpowiedź powinna odstraszać lub tworzyć warunki do kontynuacji adekwatnych działań.

Odstraszanie i obrona napędzają procesy adaptacyjne NATO, zapewniając, że Sojusz Północnoatlantycki pozostaje organizacją wiarygodną, spójną i prężną w zmieniającym się środowisku bezpieczeństwa. Jesteśmy zobowiązani do aktywnego i spoistego kształtowania wieloaspektowej siły Sojuszu poprzez doskonalenie zdolności wywiadowczych, świadomości strategicznej, gotowości bojowej, natychmiastowej zdolności do reagowania, zdolności bojowych, planowania wyprzedzającego, jak również procesu podejmowania decyzji.

Celem posiedzeń Komitetu Wojskowego NATO jest przygotowywanie założeń strategicznego doradztwa wojskowego dla Rady Północnoatlantyckiej. Komitet Wojskowy odpowiada za przełożenie wytycznych i decyzji politycznych na kierunki działania w obszarze militarnym oraz opracowywanie rekomendacji w zakresie zasobów niezbędnych dla obrony państw członkowskich Sojuszu Północnoatlantyckiego. Komitet posiada doświadczenie łączące wieloletnią służbę z wiedzą specjalistyczną opartą na jedności narodów, które przetrwały wojnę, komunizm, dyktatury, terroryzm, niepokoje społeczne i ekonomiczne, rozłamy polityczne i katastrofy humanitarne. Odwołujemy się do imponującej wiedzy i zrozumienia, zapewniających najlepsze doradztwo wojskowe.

Wiedza umożliwiła przygotowanie zaleceń w zakresie doradztwa wojskowego, pozwalających na zwiększenie wysiłków Sojuszu Północnoatlantyckiego w walce z terroryzmem, przyczyniając się do stabilizacji sytuacji w otoczeniu naszych granic. Współpracujemy z Unią Europejską, unowocześniamy sposoby naszego funkcjonowania poprzez przegląd struktury dowodzenia NATO. Usprawniamy proces przerzutu wojsk przez Atlantyk i przemieszczanie w Europie. Będziemy kontynuować wysiłki na rzecz dostosowania do realiów XXI wieku, aby zapewnić bezpieczeństwo naszych społeczeństw w świecie, który ma coraz więcej wyzwań bezpieczeństwa.

Jednym z wyzwań stojących obecnie przed sojuszem są relacje z naszym sąsiadem – Rosją. Jej polityka i niedawne działania, takie jak użycie środka paraliżującego „Nowiczok” w Salisbury, celowe zakłócanie sytuacji wewnętrznej suwerennych państw poprzez szkodliwą dezinformację, obniżyły poziom stabilności oraz bezpieczeństwa, a zwiększyły nieprzewidywalność i zmieniły środowisko bezpieczeństwa.

Przez ponad dwie dekady NATO pracowało nad budowaniem relacji z Rosją. Nie możemy jednak ignorować łamania zasad międzynarodowych. Nasza odpowiedź jest dwutorowa: silna obrona i konstruktywny dialog. Chociaż Sojusz Północnoatlantycki zawiesił współpracę praktyczną z Rosją, utrzymuje jednak wojskowy i polityczny dialog. Na agresywne działania zareagował bezpośrednio wzmocnieniem defensywnej obecności we wschodniej części terytorium NATO.

Utrzymanie pokoju wymaga połączenia zarówno miękkiej, jak i twardej siły. NATO jest wiodącym i aktywnym uczestnikiem procesu pokojowego i bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej. Sojusz Północnoatlantycki promuje wartości demokratyczne i dąży do pokojowego rozwiązywania sporów. Jeżeli jednak wysiłki dyplomatyczne zawodzą, posiada zdolności i możliwości wojskowe niezbędne do podjęcia działań w operacjach kryzysowych, samodzielnie lub we współpracy z innymi państwami oraz organizacjami międzynarodowymi.

Obecnie około 20 tys. żołnierzy i personelu wojskowego zaangażowanych jest w misje, operacje oraz inne działania NATO na całym świecie, prowadzone w środowisku lądowym, powietrznym, morskim oraz w cyberprzestrzeni. Największą misją jest jak dotąd „Resolute Support” w Afganistanie, prowadzona w celu szkolenia, doradzania i wspierania afgańskich instytucji oraz sił zbrojnych. Naszym celem jest wzmocnienie afgańskich sił bezpieczeństwa w zakresie tworzenia warunków rozwiązań pokojowych. Proces pokojowy, który jest zarządzany i prowadzony przez Afgańczyków ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia długoterminowego porozumienia politycznego. Naszą najdłużej działającą operacją pozostaje misja w Kosowie. Zgodnie z mandatem wynikającym z rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244, Kosovo Force aktywnie przyczyniają się do utrzymania i wspierania środowiska bezpieczeństwa w Kosowie.

Odpowiadając na prośbę rządu irackiego, zwiększyliśmy skalę misji szkoleniowej i doradczej. Dodatkowe wsparcie pomoże zapewnić stabilność i walczyć z terroryzmem w tym kraju.

Jesteśmy również obecni na Morzu Śródziemnym. „Sea Guardian” jest operacją bezpieczeństwa ukierunkowaną na współpracę z krajami śródziemnomorskimi w celu odstraszania i zwalczania terroryzmu oraz wzmacniania budowy zdolności bojowych. Na prośbę państw członkowskich NATO prowadzi misję kontroli przestrzeni powietrznej. Jest to kolektywna misja pokojowa, umożliwiająca Sojuszowi wykrywanie, śledzenie i identyfikację wszelkich naruszeń oraz podejmowanie adekwatnych działań.

Każdy kraj, który dołączył do Sojuszu Północnoatlantyckiego stanowi jego wzmocnienie. Od chwili gdy Polska dołączyła do NATO w 1999 roku, prawie dwadzieścia lat temu, stała się ważnym sojusznikiem, przyczyniając się istotnie do naszego wspólnego bezpieczeństwa. Wzmacnia obronę państw bałtyckich, wspiera partnerów od Ukrainy po Afganistan. Polska organizuje i czynnie uczestniczy w ćwiczeniach na lądzie, morzu i w powietrzu. Jest również siedzibą ważnych instytucji NATO, włączając w to Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) oraz Centrum Eksperckie Policji Wojskowej NATO (NATO MP COE). Zabezpiecza jedną z grup bojowych tak zwanej wysuniętej, wzmocnionej obecności (eFP), jak również jeden z elementów dowodzenia (NFIU). Od 2016 roku, po utworzeniu Centrum Eksperckiego Kontrwywiadu NATO (NATO CI COE) w Krakowie, Polska stała się głównym centrum ekspertyz kontrwywiadowczych. To jedynie kilka przykładów polskiego zaangażowania i przywództwa w Sojuszu Północnoatlantyckim.

Spotykając się w ten weekend Warszawie, jesteśmy świadomi, że praca w gronie 29 państw nie jest sprawą łatwą. Wiemy jednak również, że mimo trudnych okresów, jakie miały miejsce w historii Sojuszu, zawsze razem sprostaliśmy wyzwaniom bezpieczeństwa, co daje gwarancję, że wspólnie i zdecydowanie przezwyciężymy wszelkie nowe wyzwania.

Powyższy tekst to wspólne oświadczenie sir Stuarta Peacha, przewodniczącego Komitetu Wojskowego NATO, oraz gen. broni Rajmunda T. Andrzejczaka, szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, wydane z okazji odbywającego się w Warszawie w dniach 28-30 września posiedzenia KW NATO.